OWCZAREK BELGIJSKI - wzorzec rasy

Wzorzec FCI nr 15 19.04.2002
Kraj Pochodzenia: Belgia
Data publikacji wzorca oryginalnego: 13.03.2001
Użytkowość: Pierwotnie pies pasterski, obecnie pies pracujący (obronny, stróżujący, tropiący) w swoim przeznaczeniu pies służbowy, jak również doskonały pies rodzinny
Klasyfikacja FCI: Grupa I, Psy Pasterskie (z wyjątkiem szwajcarskich psów pasterskich)
Sekcja I: Psy pasterskie i zaganiające podlegające próbom pracy

Krótki rys historyczny

W Belgii, pod koniec XIX w, było wiele psów pasterskich, które prezentowały różny typ i krańcowo różnorodną sierść. Aby do tego stanu rzeczy wprowadzić trochę porządku, entuzjaści hodowli psów zaczęli się grupować i w celu ujednolicenia rasy zwrócili się w tej sprawie do A. Reul'a profesora na Wyższej Szkole Weterynaryjnej w Cureghem, którego można uważać za pioniera i założyciela rasy.

Rasa oficjalnie powstała w latach 1891:1897. "Klub Owczarka Belgijskiego" został utworzony 29 września 1891 w Brukseli. W tym samym roku profesor A.Reul zgromadził w Curegheme 117 psów, co umożliwiło spis i wybór najlepszych egzemplarzy. Następne lata to skuteczne selekcja, często hodowla w bliskim pokrewieństwie kilku egzemplarzy.

3 kwietnia 1892 roku "Klub Owczarka Belgijskiego" opracował dokładny standard rasy. Zakładał on że jest to jedna rasa z trzema typami sierści. Jednocześnie mówiono wtedy, że owczarek belgijski jest psem prostych ludzi i dlatego rasa ta nie posiada odpowiedniej renomy. W rezultacie dopiero w 1901 pierwsze owczarki belgijskie zostały zarejestrowane w Księdze Rodowodów Królewskiego Towarzystwa im. Św Huberta(L.O.S.H)

W ciągu kolejnych lat, najbardziej aktywni entuzjaści rasy rozpoczęli z wielką determinacją działania mające na celu unifikację typu oraz korektę wad. Można powiedzieć, że do 1910 roku typ oraz temperament owczarka belgijskiego został ustalony.

W czasie całej historii rasy zagadnienia różniących się od akceptowanych odmian i kolorów, było przedmiotem gorących dyskusji. Z drugiej strony kwestie takie jak: morfologia, temperament czy przydatność do pracy nigdy nie powodowały nieporozumień

Wygląd ogólny: Owczarek Belgijski jest psem o średnich liniach, harmonijnych proporcjach, kombinacji siły i elegancji, średniego rozmiaru, suchym i silnym umięśnieniu, tworzący kwadrat, rustykalny, przyzwyczajony do przebywania na zewnątrz, wytrzymały na zmienne warunki atmosferyczne tak częste w belgijskim klimacie. Dzięki harmonii budowy i wysoko noszonej głowie, owczarek belgijski sprawia wrażenie elegancji i siły, która jest dziedzictwem najlepszych przedstawicieli psów pracujących. Owczarek Belgijskie jest oceniany w naturalnej postawie, bez ustawiania i przytrzymywania.

Proporcje: Sylwetka owczarka belgijskiego powinna zamykać się w kwadracie.

Klatka piersiowa: powinna sięgać łokcia.

Długość kufy: jest równa lub niewiele dłuższa niż połowa długości głowy

Zachowanie i temperament: Owczarek Belgijski jest czujnym i aktywnym psem, tryskającym energią, zawsze gotowy do działania. Ponieważ ma wrodzoną doskonałą zdolność do strzeżenia stada, to jest również doskonałym stróżem posiadłości. Jest nieustępliwym i zapalonym obrońcą swojego Pana. Pies ten łączy wszystkie cechy, niezbędne u owczarka, stróża, obrońcy i psa policyjnego. Jego żywy temperament, czujność i opanowanie, bez śladu lęku czy agresji., powinny być widoczne w postawie i czujnym, dumnym wyrazie błyszczących oczu. Przy ocenie tej rasy te cechy temperamentu powinny być zawsze brane pod uwagę

Głowa: Wysoko noszona, nie przesadnie długa o prostych liniach, dobrze modelowana i sucha. Mózgowioczaszka i kufa są jednakowej długości, dopuszczalna co najwyżej nieznacznie dłuższa kufa, co daje ostatecznie doskonały wyraz.

Czaszka: (mózgowioczaszka) Średniej długości, proporcjonalna w stosunku do głowy, czoło bardziej płaskie niż zaokrąglone.Bruzda czołowa niezbyt dobrze zaznaczona. Z profilu linia czoła jest równoległa do hipotetycznej linii będącej przedłużeniem linii grzbietu kufy. Guz potyliczna słabo rozwinięty, łuki brwiowe i łuk jarzmowy słabo wyrażone.

Stop: umiarkowany

Część Twarzowa

Nos: czarny

Kufa: Średniej długości i dobrze modelowana pod oczami, stopniowo zwężająca się w kierunku nosa, sprawia wrażenie wydłużonego klina, grzbiet kufy prosty, równoległy z przedłużeniem linii czoła, kufa dobrze rozdzielona, co oznacza że kiedy jest otwarta, kąciki warg są mocno podciągnięte do tyłu, pysk jest rozdzielony (jakby były dwie części osobno)

Wargi: Cienkie, dobrze przylegające, silnie pigmentowane

Szczęka/Zęby: Silne białe zęby, regularne i mocno osadzone w dobrze rozwiniętej szczęce. Zgryz nożycowy. Zgryz cęgowy, który był preferowany u psów pasterskich, jest tolerowany. Kompletne uzębienie, odpowiadające wzorowi zębowemu, brak dwóch przedtrzonowców (2 x P1) jest dopuszczalny, brak 3:go trzonowca (M3) także nie należy brać pod uwagę.

Policzki: Suche i płaskie, ale umięśnione

Oczy: Średniej wielkości, ani wypukłe ani zapadnięte, lekko migdałowatego kształtu, skośne ustawione, brązowego koloru, preferowane ciemne, powieki czarne, wyraz oczu bezpośredni, żywy, inteligentny i badawczy.

Uszy: Raczej małe, wysoko osadzone,wyraźnie trójkątnego kształtu, u podstawy zaokrąglone, koniec ucha spiczasty, sztywne, noszone prosto i pionowo, kiedy pies jest czymś zainteresowany

Szyja: Dobrze osadzona, lekko wydłużona, raczej wzniesiona, dobrze umięśniona, stopniowo rozszerzająca się w kierunku łopatek, bez podgardla, kark lekko łukowaty

Tułów: Silny i mocny, ale niezbyt ciężki, długość od stawu barkowego do guza siedzeniowego(biodrowego) jest w przybliżeniu równa wysokości w kłębie

Linia Górna: Linia grzbietu i lędźwi prosta.

Kłąb: zaznaczony

Grzbiet: Prosty, krótki i dobrze umięśniony

Lędźwie: Mocne, krótkie, ale wystarczająco szerokie, dobrze umięśnione

Zad: Dobrze umięśniony, tylko bardzo nieznacznie opadający, wystarczająco szeroki, ale nie nadmiernie

Klatka piersiowa: Niezbyt szeroka, lecz głęboka, żebra zaokrąglone w ich górnej części, patrząc od frontu przedpiersie nie jest ani przesadnie szerokie ani wąskie.

Dolna linia: Rozpoczyna się od klatki piersiowej i wznosi się łagodnie w harmonijnej krzywej w kierunku brzucha, nie jest ani opadająca ani podkasana, ale nieznacznie wznosi się i jest umiarkowanie rozwinięta

Ogon: Dobrze osadzony, mocny u nasady, średniej długości sięgający co najmniej do stawu skokowego, ale preferowany dłuższy. W spoczynku opuszczony z lekkim fajką na wysokości stawu skokowego. W ruchu bardziej uniesiony, chociaż nie może przekraczać linii grzbietu, zagięty do tyłu koniuszek jest dobrze akcentowany, ale nie zakręcony ani zdeformowany

Kończyny przednie

Wygląd ogólny: Kości mocne, ale nie ciężkie, umięśnienie mocne i suche. Oglądane ze wszystkich stron proste, oglądane z przodu idealnie równoległe.

Łopatka: Długa i skośnie ustawiona, dobrze umięśniona, razem z kością ramienną tworzy wystarczające ustawienie, którego idealny kąt wynosi 110:115 stopni.

Ramię: Długie, wystarczająco skośnie ustawione .

Łokcie: Mocne ani zbyt odstawione na zewnątrz ani podstawione pod tułowiem

Przedramię: długie i proste

Nadgarstek: bardzo mocny i suchy

Śródręcze: mocne i krótkie, prostopadłe w stosunku do ziemi na ile to możliwe tylko lekko nachylone do przodu .

Przednia łapa: okrągła, kocia łapa, palce wysklepione i zwarte, opuszki grube i elastyczne, pazury ciemne i mocne.

Kończyny tylne

Wygląd ogólny: Silne, ale nie ciężkie, oglądane z boku ustawione pionowo do podłoża zaś oglądane z tyłu idealnie równoległe.

Udo: średniej długości szerokie i silnie umięśnione

Kolano: w linii pionowej poprowadzonej od miednicy, staw kolanowy normalnie kątowany

Podudzie: średniej długości, szerokie i umięśnione

Staw skokowy: niski, mocny i umięśniony, średnio kątowany

Sródstopie: mocne i krótkie, wilcze pazury niepożądane

Stopa: może być lekko owalna, palce wysklepione,opuszki grube i elastyczne, pazury ciemne i mocne

Ruch: Żywy i swobodny w każdym tempie, owczarek belgijski jest dobrym galoperem, lecz naturalny ruch dla niego to stęp a zwłaszcza kłus. W czasie ruchu kończyny są równoległe. Przy dużej szybkości stopy zbliżają się do średniej linii ciała, przy kłusie wykrok ma średni zasięg, ruch jest równy i swobodny z dobrym wykrokiem tylnych kończyn. Górna linia pozostaje niezmieniona i dobrze "napięta", przednie kończyny nie są unoszone za wysoko. Kiedy patrzy się na owczarka belgijskiego w ruchu wydaje się ,ze jest on nie do zmęczenia. Szybki, żywy i sprężysty a także zdolny do nagłych zmian kierunku przy pełnej szybkości. Z powodu swojego żywego temperamentu i chęci pilnowania i strzeżenia ma wyraźną tendencję do poruszania się po okręgu.

Skóra: Elastyczna napięta na całym ciele, powieki i wargi dobrze pigmentowane

Sierść i jej odmiany: To właśnie sierść, jej długość, struktura, wygląd i kolor jest u owczarków belgijskich głównym kryterium podziału w obrębie rasy na poszczególne odmiany: Groenendael,Tervueren, Malinois, Laekenois.

Te cztery odmiany są sędziowane oddzielnie i mogą uzyskać CACIB,CAC oraz rezerwowe tytuły.

Charakterystyka sierści: W każdej odmianie sierść musi być gęsta, zwarta o dobrej strukturze, tworząca wraz z wełnistym podszerstkiem doskonałą warstwę ochronną.

A. Odmiana długowłosa: Włos krótki na głowie, zewnętrznej stronie uszu i na dolnych częściach kończyn, z wyjątkiem tylnej krawędzi przedramienia pokrytej od łokcia do nadgarstka długim włosem zwanym "frędzlami". Włos długi i gładki na pozostałych częściach ciała, dłuższy i bardziej obfity na szyi i przedpiersiu gdzie tworzy kryzę i "żabot". Wewnętrzna strona uszu jest chroniona stojącym włosem. Od nasady ucha włos jest nastroszony i nadaje kształt głowie. Pośladki obrośnięte bardzo gęstym włosem tworząca tzw. "portki". Ogon ma włos długi i obfity tworzący kitę. Odmiany o długim włosie to: groenendael i tervueren

B. Odmiana krótkowłosa: Włos bardzo krótki na głowie, zewnętrznej stronie uszu i w dolnych częściach kończyn. Sierść krótka na pozostałych częściach ciała, bardziej obfita na ogonie i wokół szyi, gdzie tworzy kryzę począwszy od podstawy uszu rozciągając się na podgardle. Dodatkowo na zadzie z tyłu włos jest stojący i dłuższy. Ogon jest mocno owłosiony ale sierść nie tworzy "kłosa". Krótką sierść posiada malinois

C. Odmiana szorstkowłosa: To co przede wszystkim charakteryzuje szorstką sierść to szorstkość i suchość włosa, który jest dodatkowo zmierzwiony. Na wszystkich częściach ciała długość sierści w przybliżeniu wynosi 6 cm. Krótsza jedynie na grzbiecie kufy , na czole i na kończynach. Sierść wokół oczu ani ta na pysku nie powinna być na tyle obfite aby maskować budowę głowy. Jednakże obowiązkowe jest owłosienie kufy. Ogon nie powinien tworzyć pióra. Szorstką sierść posiada: Laekenois

Kolor

Maska: U tervuerena i malinois musi być bardzo wyraźna, tak aby przykrywała dolne i górne wargi, kąciki warg i powieki jedną czarną strefą. Określa ją dokładnie 6 punktów pigmentacyjnych i są to:

* dwoje uszu
* dwie powieki
* dwie wargi górna i dolna

Wszystkie wymienione punkty muszą być czarne Czarny nalot (charbonne)

U tervuerena i malinois czarny nalot wyraźny, czarne końce włosów tworzą narzutkę na maści jest podstawowej. Te przyczernienie są rozmieszczone równomiernie nie mogą występować w postaci plam ani pręg. U Laekenois ten czarny nalot jest wyrażony w mniejszym stopniu .

Groenendael: tylko jednolicie czarny

Tervueren: tylko z maską, płowy z czarnym nalotem lub szary z czarnym nalotem, ale płowy z narzutką jest preferowany. Kolor płowy musi być intensywny ani jasny ani wyblakły. Wszystkie psy, których kolor jest inny niż płowy z czarnym nalotem albo nie odpowiada pożądanej intensywności nie mogą być uważane za osobniki wybitne.

Malinois: tylko płowy z czarną maską i czarnym nalotem

Laekenois: tylko płowy ze śladowym czarnym nalotem przeważnie na kufie i ogonie

U wszystkich odmian tolerowane małe białe znaczenia na palcach i przedpiersiu

Wielkość, waga, wymiary

Wysokość w kłębie: Idealna wysokość w kłębie to przeciętnie:

* 62 cm dla psów
* 58 cm dla suk

Tolerancja 2 cm w dół i 4 cm w górę

Waga

* Psy około 25 - 30 kg
* Suki około 20 - 25 kg

Przykładowe średnie wymiary owczarka belgijskiego samca o wysokości w kłębie 62 cm

* Długość ciała 62 cm
* Długość głowy 25 cm
* Długość kufy 12,5 - 13 cm

Wady (Niedoskonałości)

Jakiekolwiek odstępstwa od powyższego wzorca powinny być traktowane jako wada, w stopniu dokładnie proporcjonalnym do jego nasilenia.

Wygląd ogólny: ociężały, brak elegancji za lekki lub za wiotki dłuższy niż wyższy, prostokątny format.

Głowa: ciężka, zbyt mocna, nierównoległe linie, niedostatecznie modelowana albo sucha, czoło zbyt okrągłe, stop albo zbyt wyraźny, albo słabo zaznaczony, kufa zbyt krótka albo spiczasta, wypukły grzbiet nosa, łuki brwiowe lub łuki jarzmowe zbyt mocno zaznaczone

Nos, wargi i powieki: ślady depigmentacji.

Zęby: nierówno rozmieszczone siekacze. Duże wady:

* brak 1 siekacza
* Bark 1 przedtrzonowca (1xP2)
* Brak 1 przedtrzonowca nr 3(1x P3)

Oczy: jasne ,okrągłe

Uszy: duże,za długie, zbyt szerokie u nasady, nisko osadzone, ustawione zbieżnie lub rozbieżnie

Szyja: wiotka, krótka i głęboko osadzona

Tułów: za długie, klatka piersiowa zbyt szeroka (beczkowata)

Kłąb: słabo zaznaczony

Górna linia: grzbiet i/ lub lędźwie długie , karpiowata lub łękowata

Zad: zbyt opadający, przebudowany

Dolna linia: zbyt mocno głęboka lub płytka lub, zbyt mocno zaznaczony brzuch

Ogon: zbyt nisko osadzony, noszony za wysoko, formujący koło lub skręcony w jedną ze stron

Kończyny: kościec zbyt lekki lub zbyt ciężki, zła postawa z profilu (np. miękkie śródręcze lub słabe nadgarstki) z przodu łapy zbieżne lub iksowate, luźne łokcie, z tyłu kończyny zbieżne, rozbieżne albo beczkowate, , ogólnie za małe lub za duże kątowanie

Łapy: płaskie

Ruch: chód związany (wąski) zbyt krótki wykrok, mało przestrzenny, luźny grzbiet w czasie ruchu, wysoka akcja przodu.

Sierść: U wszystkim odmian wadą jest bark podszerstka

Groenendael i Tervueren: wełnista, falista lub kędzierzawa, sierść niedostatecznie długa

Malinois: włos pół długi w miejscach gdzie powinien być krótki, gładka, dłuższy włos rozsiany w krótkiej sierści, sierść pofalowana

Laekenois: włos zbyt długi, jedwabisty, falowany, kędzierzawy lub krótki, delikatny włos rozsiany w pękach szorstkiej sierści, włos zbyt długi wokół oczu i na brodzie, ogon w postaci "wiechy"

Kolor

Dla wszystkich czterech odmian białe znaczenia na piersi formujące krawat, białe znaczenie na łapach powyżej palców

Groenendael: rudy nalot na sierści, szare portki

Tervueren: szary

Tervueren i Malinois: pręgowany, niedostatecznie ciepły kolor, niedostatek lub nadmiar czarnego nalotu lub narzutka rozłożona w postaci plam, niedostateczna maska

Tervueren,Malinois i Lakenois: zbyt jasny płowy, podstawowa barwa bardzo niewyraźna (inaczej nazywana wypraną) jest uważana za poważną niedoskonałość

Charakter

Niedostatecznie pewny (ufny) lub zbyt nerwowy

WADY DYSKWALIFIKUJĄCE:

Charakter: agresywny lub bojaźliwy

Wygląd ogólny: bark prawidłowego typu

Zęby: przodozgryz nawet z zachowaniem kontaktu, tyłozgryz, zgryz naprzemienny

Braki:

* Jednego kła (1xC1)
* Łamaczy górnego (1 x P4) i dolnego trzonowca (1x M1)
* Trzonowców (1x M1 lub 1 x M2 razem z M3)
* Przedtrzonowca 3 (1 x P3) plus jeszcze jednego zęba
* Bark razem trzech zębów z wyjatkiem P1 lub większej ilości

Nos, wargi, powieki: silna depigmentacja

Uszy: wiszące lub sztucznie postawione

Ogon: całkowity bark lub skrócony od urodzenia albo na skutek kopiowania. Noszony zbyt wysoko w formie kolistej lub zakręconej

Sierść: brak podszerstka

Kolor: wszystkie kolory, które nie zostały opisane przy poszczególnych odmianach, zbyt duże białe znaczenia rozsiane na przedpiersiu, zwłaszcza wchodzące na szyję i na kark, białe znaczenia na łapach obejmujące więcej niż połowę śródręcza lub sródstopia, tworzące skarpetki, brak maski, kolor kufy jaśniejszy niż reszta umaszczenia u Tervuerena i Malinois

Wielkość: nieodpowiadająca ustalonym limitom

Uwaga: Samce muszą posiadać dwa normalnie rozwinięte jądra znajdujące się w mosznie

Krzyżowanie pomiędzy odmianami jest zabronione jedynie w wyjątkowych przypadkach może na to pozwolić kompetentna narodowa komisja

(tekst uzgodniony w Paryżu w 1974r)

Tłumaczenie: Marta Nurzyńska
Konsultacja: Mirosław Redlicki
źródło: dzięki uprzejmości: Beata P., hodowla "z Wiedźmińskiej Stajni" http://psy.viw.pl/