Regulamin przeprowadzania prób i konkursów pracy dzikarzy

wg Regulaminu Prób i Konkursów Pracy Psów Myśliwskich PZŁ

§ 1
W próbach i konkursach pracy psów dzikarzy mogą brać udział psy ras myśliwskich, z którymi poluje się na dziki.

§ 2
Próby przeprowadza się z psami w wieku 6 - 24 miesięcy, pracującymi pojedynczo. Na konkursach psy mogą występować pojedynczo albo grupowo (sfora, para, złaja), przy czym ogarów nie wolno łączyć w jedną grupę z psami innych ras. Sfora - to dwa psy tej samej rasy, lecz różnej płci; para - to psy tej samej rasy i jednakowej płci, albo różnych ras, bez względu na płeć; złaja - składa się z trzech i więcej psów tej samej rasy, albo różnych ras, bez względu na płeć.

§ 3
Próby pracy przeprowadza się na pojedynczym dziku, losze lub przelatku, w ogrodzonej części lasu, tzw. zagrodzie, o powierzchni wystarczającej do swobodnego poruszania się dzika atakowanego przez psa. Zagroda powinna mieć powierzchnię nie mniejsz± niż 1 ha, a jej drzewostan powinien być wysokopienny, z rzadkim tylko podszytem, umożliwiaj±cym sędziom obserwowanie pracy i zachowanie się psów.
Aby uchronić psy przed okaleczeniem, nie wolno używać do prób odyńców ani wycinków.
Konkursy pracy przeprowadza się na pojedynczym dziku lub na kilku dzikach skupionych w jednej watasze, składającej się z przelatków lub sztuk starszych, z wyjątkiem odyńców i wycinków.
Konkursy, podobnie jak próby, odbywają się w lesie, na ogrodzonym terenie, w tzw. zagrodzie, o powierzchni wystarczającej do swobodnego poruszania się dzików. Zagroda, w której s± dziki, powinna mieć powierzchnię minimum 1 ha, a jej drzewostan winien stanowić las wysokopienny, z rzadkim podszytem, umożliwiaj±cym sędziom dobre obserwowanie zachowanie się psów.
Pożądane jest, aby wśród drzewostanu zagrody znajdowały się jedna lub więcej kęp gęstego młodnika lub krzaków, w których dziki mogłyby szukać schronienia przed atakującymi je psami. Zagroda, w której psyw konkursach mogą uczestniczyć grupowo, musi zajmować areał około 10 ha.

§ 4
Próby rozpoczyna się sprawdzianem zachowania się psa na strzał. Taka próbę musi przejąć pies uczestniczący w konkursie, który nie ma oceny z prób pracy. Psy wykazujące wyraźną lękliwość wyklucza się z prób i konkursów. Sprawdzian reakcji na strzał należy przeprowadzać poza lasem (na polu) lub na skraju lasu, w takiej odległości od zagrody, aby nie niepokoić zamkniętych w niej dzików i innej zwierzyny w lesie.

§ 5
Pracę psów ocenia się w niżej podanych w tabeli konkurencjach, z ustalonymi, niezmiennymi współczynnikami. Psom wyróżnionym komisja sędziów przyznaje dyplomy I°, II°,III° zależnie od uzyskanych ocen i sumy punktów, których limity zawiera poniższa tabela.
Przyznanie dyplomu uwarunkowane jest ponadto uzyskaniem przez psa oceny nie niższej niż "2" w konkurencji "wiatr".
Ocena "0" w jakiejkolwiek konkurencji pozbawia psa dyplomu.
Psom pracującym w grupie (sfora, para, złaja) przyznaje się dyplomy indywidualne, z wyszczególnieniem wchodzących w jej skład psów, ocenianych wg zasad ustalonych dla psów pracujących w grupie.

§ 6
Na próbach i konkursach - pojedynczo i w grupie - na odnalezienie dzika przeznacza się 10 minut. W razie nieznalezienia dzika w okre¶lonym czasie na próbach i konkursach, pies czy grupa psów zostaj± wykluczone z dalszego udziału w konkursach. Również wyklucza się z konkursów psy, które nie wykazuj± skłonno¶ci do szukania zwierza lub po znalezieniu dzika nie oszczekują go.
Czas pracy psa lub grupy psów po znalezieniu dzika zarówno na próbach, jak i na konkursach ustala komisja sędziów według swego uznania.

Objaśnienia i wskazówki do oceny.

Na próbach pracy psów młodych należy zwracać szczególną uwagę przede wszystkim na stopień wrodzonej ciętości i skłonności do oszczekiwania zwierza podczas atakowania go oraz do głoszenia uchodzącego dzika. Nie można jeszcze wymagać od psa będącego w pierwszym polu, by już całkiem prawidłowo atakował dzika. Jednakże pies, który atakuje zwierza bez przerwy wyłącznie od przodu, nie może otrzymać w konkurencji "prawidłowość i zręczność w atakowaniu zwierza" stopnia wyższego niż "2".
Na konkursach należy wymagać od psów nie tylko odwagi i odpowiedniej ciętości oraz głoszenia podczas atakowania i pościgu za nim, ale także właściwego sposobu atakowania zwierza, zależnie od tego, czy pracuje jeden pies czy grupa psów. Atakować dzika pies czy psy powinny w taki sposób, by jak najmniej narażać się na okaleczenie przez zwierza.
Pies pracujący pojedynczo, który atakuje dzika od tyłu albo atakuje od przodu, zachowując przy tym bezpieczną odległość, otrzymuje w konkurencji "prawidłowość i zręczność w atakowaniu zwierza" stopień "4"; pies atakujący dzika przeważnie lub wyłącznie od przodu oraz nie zachowujący przy tym bezpiecznej odległości nie może otrzymać w tej konkurencji stopnia wyższego niż "2".
Grupa psów, z których jeden, jeżeli jest to sfora lub para, lub jedne, jeżeli jest to złaja, atakują dzika od przodu z bezpiecznej odległości, a drugi, względnie pozostałe ze złai nacierają na zwierza bezpośrednio od tyłu, otrzymuje w konkurencjach: "prawidłowość i zręczność w atakowaniu zwierza" oraz "współpraca psów stopień "4".
Grupa psów, która w całym składzie albo naciera na dzika tylko od tyłu, albo atakuje od przodu z bezpiecznej odległości, nie może otrzymać w konkurencji "prawidłowość i zręczność w atakowaniu zwierza" stopnia wyższego niż "3", a w konkurencji "współpraca psów" stopnia wyższego niż "2".
Grupa psów, która w całym składzie atakuje dzika tylko lub przeważnie od przodu, z bardzo bliskiej odległości, nie może otrzymać w konkurencji "prawidłowość i zręczność w atakowaniu zwierza" stopnia wyższego niż "2", a w konkurencji "współpraca psów" - otrzymuje "0".

Ocena psa czy grupy psów w konkurencji "posłuszeństwo" polega na sprawdzeniu każdego osobno, przed puszczeniem ich do zagrody, prawidłowości chodzenia przy nodze na smyczy oraz przychodzenia "do nogi" na rozkaz słowny lub sygnał dźwiękowy (gwizdek lub róg) i zatrzymania się psa idącego luzem na rozkaz "stój".

Tropienie po farbie

Konkurencja ta przeprowadzana jest tylko na konkursach. Ścieżka długości około 400 m ma dwa załamania pod kątem prostym lub rozwartym w dowolnych kierunkach. Po pierwszych 100 m robi się "łoże", po następnych 150 m robi się drugie "łoże", od którego psy zgłoszone jako oznajmiacze lub oszczekiwacze puszcza się luzem. Każda ścieżka powinna być oznaczona numerem porządkowym, umieszczonym na jej początku. Tam również powinien znajdować się złom kierunkowy oraz tabliczka, na której naniesiono godzinę założenia ścieżki. Odstępy między poszczególnymi ścieżkami powinny wynosić około 150 m.
Zużycie farby (dziczej lub uszlachetnionej moczonymi przez minimum 24 godziny narogami dzika krwi świńskiej) na każdą ścieżkę nie powinno przekraczać 0,2 l. Ścieżka powinna być oznakowana w sposób niewidoczny dla przewodnika, ale tak, by praca psa mogła być kontrolowana przez sędziów.
Miejsce "zestrzału" i "łoża" należy zaznaczyć odsłonięciem ściółki do mineralnej gleby na powierzchni około 0,25 m kwadratowego.
Farbę zakłada się na 2 - 6 godzin przed puszczeniem psa. Położona na końcu ścieżki zwierzyna (dzik) powinna być wypatroszona i zaszyta.
Pies jest prowadzony na miernie naciągniętym otoku i pracuje dolnym wiatrem. Przewodnikowi nie wolno oglądać się na sędziów ani oznakowania sfarbowanej ścieżki.
Po pierwszym ostrzeżeniu przewodnika przez sędziów za oglądanie się na znaki, ocenę obniża się o 1 stopień. Przy powtórnym oglądaniu się za oznakowaniem pies otrzymuje ocenę "0".
Samodzielne poprawki psa są dopuszczalne i nie powodują obniżenia oceny. Jeżeli pies oddali się od śladu tak daleko, że według oceny sędziów nie jest w stanie sam błędu naprawić , albo jeżeli zostanie naruszona sąsiednia ścieżka śladowa, może być na polecenie sędziów jeszcze 3 razy ponownie naprowadzony na ślad. Jednak każde nowe naprowadzenie obniża ocenę o 1 stopień.
Psy pracujące na otoku należy dodatkowo sprawdzić, czy nie wykazują skłonności do narzynania lub zakopywania zwierzyny. W tym celu należy odejść od znalezionej zwierzyny w stronę odwietrzną na odległość 10 - 20 m i puścić psa luzem do zwierzyny. Nie wpływa na ocenę lizanie i szarpanie sztuki. Psa, który narzyna lub zagrzebuje zwierza wyklucza się z konkursów.

Konkurencje dodatkowe - oznajmianie lub oszczekiwanie

Przed podjęciem pracy na farbie przewodnik informuje sędziów o sposobie oznajmiania lub oszczekiwania znalezionej przez psa zwierzyny.
W obu przypadkach do drugiego "łoża" pies wykonuje pracę na otoku. Zachowanie się psa przy wyłożonej zwierzynie obserwuje sędzia lub asystent, z miejsca uniemożliwiającego psu zobaczenie lub zwęszenie go.

Praca oznajmiacza

Od drugiego "łoża przewodnik posyła psa z poleceniem odszukania wyłożonej zwierzyny, pozostając z sędzią na miejscu. Pies powinien dojść po tropie zwierzyny w ciągu 5 minut od wysłania go, odszukać ją, powrócić do przewodnika i w podany na wstępie sposób oznajmić.
Po oddaleniu się psa od zwierzyny na odległość 50 m, znajdujący się przy niej sędzia lub asystent-obserwator sygnalizuje trąbką, że pies był przy sztuce i wraca.
Jeżeli za pierwszym razem pies nie wykona pracy oznajmiacza, można go od drugiego "łoża" posłać jeszcze raz. Jeżeli pies po raz drugi nie wykona pracy oznajmiacza, można go wziać na otok i w ten sposób dojść do zwierzyny; powoduje to jednak obniżenie oceny o 1 stopień.
Za poprawne oznajmianie po pierwszym wysłaniu i powrót w ciągu 5 minut od odnalezienia zwierzyny - pies otrzymuje ocenę "4".
Jeżeli pracę tę wykona w czasie do 10 minut - otrzymuje ocenę "3".
Po drugim wysłaniu psa i poprawnym oznajmieniu w ciągu 5 minut, ocena nie może być wyższa niż "3", a do 10 minut - wyższa niż "2".
Pies, który w ciąplusmn;gu 10 minut nie wróci do drugiego "łoża", w konkurencji "tropienie po farbie jako oznajmiacz" otrzymuje ocenę "0".

Praca oszczekiwacza

Od drugiego "łoża" przewodnik posyła psa z poleceniem odszukania zwierzyny. Pies powinien w ciągu 5 minut dojść po tropie do wyłożonej zwierzyny, pozostać w jej bezpośredniej bliskości oszczekując ją (dopuszcza się krótkie przerwy w oszczekiwaniu) aż do nadejścia przewodnika. Po upływie 5 minut od rozpoczęcia oszczekiwania, przewodnik wraz z komisją rusza w kierunku psa. Jeżeli pies po 5 minutach od zwolnienia go z otoku nie da głosu, to może być w ci&ągu następnych 5 minut jeszcze dwukrotnie posłany na trop. Jeżeli w ciągu 10 minut od pierwszego zwolnienia nie dał głosu, może od drugiego "łoża" wykonać pracę na otoku; powoduje to jednak obniżenie oceny o 1 stopień.
Jeżeli pies po pierwszym posłaniu oszczekuje odnalezioną zwierzynę do nadejścia przewodnika, może otrzymać ocenę "4".
Każde następne posłanie, nawet przy poprawnym oszczekiwaniu, obniża ocenę o 1 stopień. Jeżeli pies zaprzestał oszczekiwania przed nadejściem przewodnika po pierwszym posłaniu - nie może otrzymać oceny wyższej niż "3", po drugim - wyższej niż "2", a po trzecim - wyższej niż "1".
Pies, którego w ciągu 10 minut od pierwszego zwolnienia z otoku nie da się odwołać - otrzymuje ocenę "0".

Próby pracy dzikarzy

Najwyższa liczba punktów do zdobycia: 25 x 4 = 100
 

Konkursy pracy dzikarzy

Najwyższa liczba punktów do zdobycia:

a) przez psy pracujące pojedynczo, bez konkurencji dodatkowych: 35 x 4 = 140
dodatkowo: 5 x 4 = 20
b) przez psy pracujące grupowo, bez konkurencji dodatkowych: 40 x 4 = 160
dodatkowo: 5 x 4 = 20