Testy temperamentu psa - czy warto?

„Idealnie byłoby, aby wszystkie szczenięta były sprzedawane według poniższego, nieco utopijnego schematu. Hodowca, po przeprowadzonej z nabywcą rozmowie decyduje, czy chce aby jego szczenię trafiło do tego człowieka. Następnie, dowiedziawszy się, jakie są warunki domowe i charakter pracy przyszłego właściciela, hodowca sam wybiera szczenię, które jego zdaniem najlepiej sprosta stawianym mu oczekiwaniom. Niestety nie żyjemy w idealnym świecie. Zbyt wielu hodowców produkuje szczenięta wyłącznie dla pieniędzy, nie interesując się ich dalszym losem”.(1)

Hodowcy, coraz częściej stosują testy temperamentu, przed oddaniem szczeniąt do nowych domów.  Testy osobowości niewątpliwie zyskują coraz większą popularność. Czy jednak są one wiarygodne? Czy można określić przyszły charakter szczeniaka za pomocą testu wykonanego w wieku siedmiu tygodni?

W tym miejscu odwołam się do badań, przeprowadzonych przez Erika Wilssona i Per-Erika Sundgrena w Szwedzkim Centrum Szkolenia Psów. Badania te zostały przeprowadzone na próbie ponad sześciuset owczarków niemieckich w wieku ok. 7 tygodni. Następnie zostały powtórzone w wieku ok. 6 miesięcy, a wyniki obydwu badań ze sobą porównane. Porównane wyniki nie były ze sobą zbieżne.

Dlaczego dostrzegamy takie różnice pomiędzy wynikami testów przeprowadzonych w tych dwóch różnych okresach życia szczeniaka?
Otóż, po pierwsze zachowanie dorosłego psa jest w 20% uwarunkowane genetycznie, natomiast w 80% zależy od wpływu otoczenia. Na osobowość psa w ogromnym stopniu wpływają warunki środowiska w którym żyje. To właśnie te warunki ukształtują jego temperament jako dorosłego psa. Ten sam szczeniak, oddany w ręce dwóch różnych rodzin, ukształtuje się inaczej. Po drugie, niektóre cechy temperamentu ujawniają się znacznie później a niżeli w wieku 7 tygodni, wraz z rozwojem samego psa.

Spójrzmy na to jednak z innej strony. W latach 40-tych XX wieku, tylko 9% psów kończących szkolenia nadawało się do pracy z  człowiekiem. Była to ogromna porażka ponieważ takie szkolenia są bardzo czasochłonne jak również wymagają znacznych nakładów środków pieniężnych. Obecnie jednak - przy wykorzystaniu badań naukowych, wykorzystując mechanizmy doboru szczeniąt oraz testy osobowościowe, odsetek ten wzrósł do 90% co jest znacznym sukcesem.

W takim razie czy testy temperamentu przeprowadzane na szczeniętach w ogóle mają sens? Tak - jeżeli tylko będziemy pamiętać, że wyniki testów pokazują pewne predyspozycje szczeniaka - zarys jego osobowości, ogólne tendencje - a nie charakter psa w przyszłości. Dzięki wynikom testów jesteśmy w stanie dobrać odpowiedni zespół pies - przewodnik. Są one również wskazówką do dalszej pracy ze szczenięciem.

Wielu hodowców stosuje testy osobowościowe dla szczeniąt w trosce o to, aby wybrać dla nich odpowiedni dom i przeznaczenie jako psa rodzinnego, obronnego, czy do pracy w policji. Na szeroką skalę również używane są one w kynoterapii.

Obecnie istnieje dużo zróżnicowanych testów osobowości opierających się na różnej punktacji i zasadach oceny. Najbardziej znanymi, są testy osobowościowe wg:
1.    Volhardów (PAT)
2.    Campbella
3.    Pfaffenbergera (dla psów przewodników niewidomych)
4.    ATTS-The American Temperament Test Society’s
5.    Humhreya i Warnera- dla szczeniąt użytkowych owczarków niemieckich (najstarszy, znacznie uproszczony, dlatego nie traktowany jako wiarygodny)

Pierwszy z nich jest szczególnie rekomendowany przez Polskie Towarzystwo Kynoterapeutyczne.

Autor: Edyta Gajewska
http://www.wlochata-pasja.com.pl/
(1) John Fisher „Okiem psa”, Państwowe wydawnictwo Rolnicze i Leśne