WYŻEŁ CZESKI SZORSTKOWŁOSY (Český Fousek)

Oficjalną nazwę český fousek przyjęto w 1896 roku kiedy założono Klub Wspierania Wyżła Czeskiego. W owym czasie Czechy były wcielone do Monarchii Austro - Węgierskiej. Jak w wielu innych przypadkach sprawy psów pozostawały w cieniu polityki ludzi, ze szkodą dla tych pierwszych. W konsekwencji wyżeł czeski był bliski zaginięcia. Upadek Monarchii był szczęśliwą okolicznością dla wspomnianej rasy. W 1923 roku powołano Związek Wyżła Szorstkowłosego - Český Fousek z siedzibą w Pradze, który zajął się reaktywacją rasy. Do hodowli dopuszczano jedynie osobniki spełniające wymagania w zakresie prób pracy.

W 1958 roku przyjęto nazwę Klub Hodowców Wyżła Czeskiego. Ze względu na znaczne podobieństwo do niemieckich wyżłów szorstko i ostro - włosych, wystąpiły pewne trudności z uznaniem samodzielnej rasy fousek. Jednak w 1963 roku FCI uznała rasę nadając jej tym samym status międzynarodowy. Zważywszy pochodzenie omawianej rasy i jej przeznaczenie, czeski fousek jest szczególnie popularny wśród czeskich myśliwych, a także na Słowacji. W klubie rasy jest zarejestrowanych ponad 1500 członków. Wg szacunków pogłowie liczy ponad 3 tys. W Polsce omawiane wyżły znalazły się w 1964 roku. Sprowadził je Pan Erwin Dembiniok. Doceniona przez myśliwych sprawność działania psa powoduje rosnącą popularność. Polskie pogłowie może poszczycić się wieloma tytułami interchampiona. Wg mojej wiedzy Erwin Dembiniok był myśliwym i Jego zainteresowanie wyżłem fousek miało przede wszystkim praktyczne motywy związane z łowiectwem.

Natomiast mieszkająca w Komorowie pod Warszawą pani Janina Niwińska hodowała fouski. Znałem Panią Janinę. Nosiła się „z myśliwska". Lubiła zielone marynarki i myśliwskie kapelusiki z  kitką. Moje pierwsze z nią spotkanie było dość szorstkie... Zobaczyłem za moim ogrodem, na polu, dwa wyżły szorstkowłose i obok myśliwego z fuzją. Ponieważ zawsze dokarmiam bażanty, byłem pewien, że chodzi o odstrzał „moich bażantów". Popędziłem w stronę malowniczej grupy. Myśliwy okazał się energiczną, choć dość miniaturową kobietą. „Taż jakie polowanie, ja układam moje fouski" - nieco przeciągając, odparła Pani Janina. Później wielokrotnie widywałem na spacerach Panią Niwińską, zawsze z fouskiem. To były Jej ukochane psy. Związana z Kresami, doskonale znała się na łowiectwie i fouski nie przypadkowo stanowiły Jej hobby. Podkreślała ogromną ich wszechstronność pracy tak w polu jak i w lesie. Łatwe w ułożeniu doskonale aportują, pracują na mokradłach, w wodzie, świetnie tropią, idą po „farbie".  Znamienny jest zapis we wzorcu FCI (Nr 245): „Fousek jest ostrowłosym, arystokratycznym wyżłem średniego wzrostu, którego wygląd ukazuje siłę i wytrwałość. Jest to pies z wrodzonymi zdolnościami do pracy w polu i wodzie, jak i akcji w leśnym terenie.

Pomimo skłonności do niszczenia, jest bardzo łatwy w szkoleniu i pełen poświęcenia".

Słowo „arystokratyczny" podkreśla niepospolitość, wyjątkowość, szlachetność psa. Z kolei eufemizm „niszczenie" jest zwrotem zaczerpniętym z żargonu łowieckiego i nie należy tego pojmować w kategoriach potocznych. Nie chodzi o dewastację domu, mebli itp. a o zwierzynę łowną...

Wygląd

Wysokość w kłębie:  psy:  60 - 66 cm, suki: 58 - 62 cm. Waga:  psy:  28 - 34 kg, suki: 22 - 28 kg. Szata i koloryt. Szata składa się z trzech warstw: podszerstek: miękki i gęsty, 1,5 cm długości; zapobiega przenikaniu wilgoci do skóry i jest niemal zupełnie zrzucany w lecie.

Płaszcz: szorstki i prosty, 3-4 cm długości. Włos okrywowy: szczególnie szorstki i prosty, widoczny na przedpiersiu, linii grzbietu, bokach i ramionach; 5-7 cm długości. W przedniej części kończyn piersiowych i miednicznych płaszcz jest krótszy i bardziej szorstki, dłuższy na ich tylnej stronie, tworząc ozdobne frędzle. Ogon nie może mieć szczotki na spodniej stronie.

Okrywa na głowie:  na dolnej szczęce i na faflach włos jest dłuższy i bardziej miękki, tworzący charakterystyczną brodę. Sierść na łukach brwiowych rośnie skośnie i widocznie ku górze. Czoło, mózgoczaszka i policzki pokryte krótkim, szorstkim włosem; uszy

pokryte krótką, bardziej miękką, gładką sierścią. Umaszczenie: dozwolone kolory: ciemny deresz z brązowymi łatami lub bez nich, brązowy ze znaczeniami na przedpiersiu lub dolnych częściach kończyn, brązowy bez jakichkolwiek znaczeń.

Fousek porusza się lekko, płynnie, z charakterystycznym wdziękiem. Ze względu na znaczną „plastyczność" układania doskonale nadaje się jako „pies towarzysz". W celu zapoznania się ze szczegółami budowy tego niebanalnego psa zapraszam do lektury wzorca rasy.

Jan Borzymowski
psy24.pl

Zdjęcie: TigerPuppala http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Cesky_Fousek_Flickr.jpg&filetimestamp=20070120145306