GOLDEN RETRIEVER - pies myśliwski
Wzorzec rasy: FCI: Standard nr 111 d
Pochodzenie: Anglia
Klasyfikacja: FCI Grupa VIII - Psy aportujące, płochacze i dowodne
Historia rasy i przeznaczenie
Powstanie retrieverów, które tylko częściowo było zaplanowaną pracą hodowlaną, a częściowo przypadkiem w działaniach brytyjskich kynologów, dało początki rasie Golden Retriever. Nazwa „retriever” pochodzi od angielskiego „to retrieve” – przynieść odszukać. Historia mówi, że złoty retriever jest dziełem hodowlanym lorda Tweedmoutha, który to w latach 1868-1890 krzyżował nowofundlanda z flat coated retrieverem, seterem irlandzkim, irish water spanielem, bloodhoundem, czarnym labradorem oraz nieistniejącym już tweed water spanielem. Celem hodowlanym było otrzymanie aportera o idealnej złotej sierści. Charakterystyczne cechy retrievera, jako psa użytkowego, to wrodzone, instynktowne odszukanie i przyniesienie do przewodnika martwej lub żywej zwierzyny oraz marking (umiejętność zapamiętania miejsc upadku strzelonego ptactwa, szybkie jej odnalezienie i przyniesienie przewodnikowi).
Dziś Golden Retriever, choć wciąż zbyt mało ceniony w polskich kręgach myśliwskich, znakomicie sprawdza się zarówno jako aporter, tropowiec jak i płochacz. Jego pierwotne przeznaczenie zostało znacznie rozszerzone. Jest to pies silny, odporny na chłód, wytrzymały, znakomicie pływający i aportujący. Dzisiejszy złoty retriever to także pies przewodnik, pies asystent oraz pies terapeuta. Te wysoko cenione role społeczne zawdzięcza swojej zrównoważonej psychice, pełnej uwielbienia dla człowieka miłości, cierpliwości oraz chęci do pracy. Nierzadko możemy zobaczyć goldeny na zawodach PT, Obiedience, w drużynach Agility i innych sportowych konkurencjach, mimo że ich sylwetka nie przypomina tak zwinnych i gibkich psów jak choćby owczarek australijski (aussie).
Nie zapominajmy jednak, że nie ma psich omnibusów, nie każdy retriever będzie dobrym tropowcem, lub psem terapeutą, to od nas, od naszego świadomego wyboru psa, jego szkolenia i wrodzonych predyspozycji zależy to w jakiej aktywności nasz pupil będzie czuł się najlepiej. To co jest najważniejsze to aby nie zapominać, że jest to rasa myśliwska, która potrzebuje aktywności, porządnej dawki ruchu, współpracy z człowiekiem i odwzajemnienia ogromnej psiej miłości. Dlatego moi drodzy przyszli nabywcy - wyobraźmy sobie zatem, że w naszym domu pojawia się „dziecko”, które przejawia talent w określonych dziedzinach, a naszym zadaniem jest jego rozwój i zapewnienie takiej aktywności, która nie będzie negatywnie rzutować na jego zdrowie i przyniesie poczucie spełnienia.
Rosnąca ostatnio dominacja rasy na rynku europejskim przyczyniła się do negatywnego aspektu popularyzacji rasy, co odzwierciedla się w masowych psudohodowlach oraz w dużej ilości psów w typie tej rasy. Jest to zjawisko destrukcyjne dla jakości rasy a także niebezpieczne pod względem zdrowotnym dla psów. Również ich psychika i zachowanie, w stosunku do nieświadomych swych kroków właścicieli, może być źródłem wielu kłopotów.
Charakter
Prawidłowy profil charakterologiczny psa to część wzorca rasy. Jeżeli chcemy aby nasz golden był łagodnym, ufnym, towarzyskim, wrażliwym i chętnym do pracy psem, musimy znaleźć takiego hodowcę, który dobierając skojarzenia nie będzie kierował się jedynie eksterierem lecz także psychiką obojga rodziców. Sygnały jakie dostarczają nam media, o agresywnym goldenie, o psie który atakuje „bez powodu” mogą mieć różne przyczyny. Mogą być skutkiem niepoważnego podejścia właścicieli psów, którzy kupując goldena wyobrażają sobie, że wystarczy że pies „jest”, a wychowa się sam, bo przecież to taki łagodny i dobry pies rodzinny. Może być to również efektem błędów hodowlanych czyli przekazywania niepożądanych cech psychicznych.
Golden Retriever, mimo że jest psem o serdecznym i sympatycznym usposobieniu w stosunku to ludzi i zwierząt, wymaga szkolenia, uwagi i poświecenia mu dużej ilości czasu. Wiąże się to z wymaganiami jakie ma każde podstawowe wyszkolenie psa – cierpliwość i konsekwencja. Wybierając szkołę lub instruktora szkoleń psa, należy kierować się przede wszystkim wyborem metod opierających się na pozytywnych wzmocnieniach. Wszelkie inne siłowe techniki i metody mogą z dużym prawdopodobieństwem odbić się negatywnie na naszym psie, hamując i dusząc w nim drzemiący potencjał - przyjazny charakter i chęć do pracy. Przy całej swej radości jaką emanuje nasz pupil nie wolno zapominać, że często w parze z nią idzie beztroska i duży pęd do zabaw. W oczach „świeżego” właściciela pierwsze szkolenie i wychowanie pupila może wyglądać na proces żmudny, trudny i pełen frustracji. Wystarczy jednak mieć świadomość takiej a nie innej natury goldena aby łatwiej było przebrnąć przez początkowe trudy nauki.
Golden w kontaktach z dziećmi wykazuje ogrom cierpliwości, idealnie sprawdza się jako pies rodzinny, pod warunkiem, że jest członkiem naszej rodziny a nie maskotką. Wiele osób sądzi, że kupno psa tej rasy rozwiąże ich problemy. Rodzinny pies zajmie się dziećmi, będzie zawsze idealnym towarzyszem zabaw, zawsze pod ręką i gotowy na wszystko. Niestety tak nie jest.
To, że określamy goldena jako psa rodzinnego nie oznacza, że jest on taką dobrą i cierpliwą „nianią do dzieci”. To żywe stworzenie, które może mieć lepsze i gorsze dni. Jego cierpliwość nie daje przyzwolenia na zarzucanie go obowiązkami zajmowania się dziećmi i całodziennymi zabawami. Owszem, Golden Retriever to cudowny kompan zabaw, ale dajmy mu czasem odpocząć. Zapewnijmy mu chwile spokojnego snu, pozwólmy odetchnąć w ciszy.
Wygląd
Golden to pies o harmonijnej i silnej budowie. Ekspresyjna głowa, z wyraźnie zaznaczonym stopem i ciemne, szeroko rozstawione oczy składają się na niepowtarzalny efekt wizerunku radosnego i inteligentnego psa. Uszy średniej wielkości, osadzone na poziomie oczu. Prosty grzbiet, głęboka klatka piersiowa z widocznym przedpiersiem. Proste kończyny o mocnej kości. Ogon osadzony i noszony z linią grzbietu, sięgający stawu skokowego, i z obfitym piórem. Chód dynamiczny. Sierść powinna być gęsta z podszerstkiem, prosta lub falista. Umaszczenie złote lub kremowe. Należy w tym miejscu wspomnieć ,że istnieją istotne różnice między dwoma typami goldenów - amerykańskim i angielskim (popularnym w Europie). Jest to temat na osobny artykuł.
Więcej szczegółów we wzorcu.
Zdrowie
Golden Retriever, tak jak i inne rasy, ma predyspozycje do pewnych chorób. Na co powinniśmy zwrócić uwagę i jakie badania (w tym obowiązkowe) należy mieć na uwadze:
stawy biodrowe i łokciowe - najczęściej wspominana jest dysplazja, która oprócz odmiany nabytej może być przekazywania genetycznie, przez chorych rodziców. Duża popularyzacja rasy wymusiła potrzebę obowiązku wykonywania prześwietleń stawów biodrowych oraz łokciowych opiniowanych przez specjalistów. Ostateczna ocena umieszczana jest w rodowodzie psa. Takie działania mają za zadanie zmniejszenia populacji psów chorych oraz niedopuszczanie do rozrodu osobników z anomaliami stawów;
serce – czyli badanie sprawdzające brak anomalii w badaniu kardiologicznym;
oczy - badanie okulistyczne oczu ma za zadanie wykluczenie wad dziedzicznych: PRA (postępujący zanik siatkówki), katarakty, wady powiek (entropium), dystrofii rogówki.
Inne choroby wymieniane w literaturze to:
układ krążenia: zwężenie aorty, dysplazja zastawki trójdzielnej (wrodzona), kardiomiopatia przy dystrofii mięśniowej Duchenne’a sprzężona z płcią (rzadka), płyn w worku osierdziowym (nabyta), dysplazja zastawki mitralnej (wrodzona);
choroby skóry: ropne pourazowe zapalenie mieszków włosowych, migracja kłosów traw, atopia (prawdopodobna predyspozycja u samic), nadwrażliwość pokarmowa, depigmentacja nosa, hipopigmentacja połączeń skórno-śluzówkowych, młodzieńcze zapalenie głębokie skóry, guzy skóry (nowotwory);
choroby endokrynne: niedoczynność tarczycy (predyspozycja rasowa), nowotwór tarczycy, insulinoma (występowanie częste w średnim wieku);
choroby układu pokarmowego: nowotwory jamy ustanej i gardła (predyspozycja rasowa), wtórny przełyk olbrzymi (predyspozycja rasowa), wrodzone zespolenie wrotno-systemowe (predyspozycja rasowa w USA);
choroby mięśni i szkieletu: dystrofia mięśniowa, miastenia, dysplazja łokcia, dysplazja stawu łokciowego, osteochondroza stępu, dysplazja skroniowo-żuchowowa (wrodzona);
choroby nowotworowe: guz komórek tucznych, guz gruczołów potowych, tricheopithelioma, czerniak, naczyniak skóry, naczyniakomięśniak skóry (rzadki), włókniak, chłonniak nieepiteliotropowy, guz jamy nosowej, nowotwór tarczycy, insulinomia, pierwotn guz mózgu, chłoniakomięśniak, włókniatkomięśniak;
choroby neurologiczne: padaczka, hipomielinizacja o.u.n, nabyta miastenia;
choroby oka: entropin, podwójny rząd rzęs, apelacja punktu łzowego, owrzodzenie rogówki oporne na leczenie, dystrofia rogówki, jaska pierwotna, torbiele tęczówki, brawnikowe zapalenie błony naczyniowej, zaćma wrodzona i nabyta, wieloogniskowa dysplazja rogówki, uogólniony postępujący zanik siatkówki, centralny postępujący zanik siatkówki (CPRA) lub dystrofia barwnikowego nabłotna siatkówki (RPED), rzekomy obrzęk tarczy nerwy wzrokowego;
choroby układu moczowego: rodzinne choroby nerek, ekotopowe moczowody, kamica krzemieniowa;
choroby układu rozrodczego: wrodzone zwężenie napletka (wyst. rodzinne );
choroby układu oddechowego: porażenie krtani (idiopatyczne).
Oczywiście wymienienie tych chorób nie oznacza, że nasz pies je posiada. Jest to doskonały przykład na to, że duża populacja rasy daje możliwość przebadania wielu osobników a co za tym idzie rozwój diagnostyki, profilaktyki i leczenia.
Pielęgnacja
Golden Retriever jest psem łatwym w pielęgnacji. Wymaga on dbałości o szatę czyli częstego szczotkowania i trymowania w celu usunięcia niepotrzebnej ilości podszerstka. Należy zwracać uwagę na higienę uszu oraz jamy ustnej. Powinniśmy sprawdzać oczy - czy nie ma w nich wydzieliny. Również istotna jest dbałość o długość paznokci. Zbyt długie, przy braku możliwości naturalnego starcia, mogą spowodować deformację palców. Wszelkie, budzące zaniepokojenie, objawy w zdrowiu psa należy zgłaszać do weterynarza.
Temperament i usposobienie
Golden to pies łagodny, zrównoważony, czuły, towarzyski. To przyjaciel całej rodziny, bardzo ufny i wrażliwy. Ma dobrze rozwinięte poczucie lojalności, cierpliwy do dzieci i osób starszych. Jest życzliwy dla ludzi i zwierząt.
Autor:
Patrycja Górna-Szybkowska, hodowla Le Monde D’or
WORTAL PSY24.PL
Literatura:
1. Gough, A., Alison, T.(2006). Predyspozycje rasowe do chorób u psów i kotów. Warszawa: Sima WLW.
2. Marchwicki, C.(2004). Szkolenie retrievera. Nie tylko dla myśliwych. Warszawa: Oikos.
3. Monkiewicz, J., Wajdzik, J.(2007). Kynologia. Wiedza o psie (wydanie drugie poprawione i uzupełnione). Wrocław: WUP.
Źródła internetowe: http://www.thegoldenretrieverclub.co.uk/
