COCKER SPANIEL ANGIELSKI

O rasie

Cocker Spaniele angielskie to pieski z natury miłe i przyjacielskie, co sprawia, że są wspaniałymi psami do towarzystwa. Ich efektowny wygląd i niezwykłe posłuszeństwo zapewniają spektakularne wręcz sukcesy wystawowe. Uczuciowy, przyjacielski i łatwy w układaniu cocker spaniel stanie się niekłopotliwym członkiem rodziny tylko wtedy, gdy poświęcimy mu odpowiednio dużo czasu dbając o właściwy rozwój psychiczny i fizyczny, oraz wychowanie psa. Rasa ta popularność i niebywałe wzięcie wśród miłośników psów zawdzięcza przede wszystkim szczególnym cechom swego charakteru i doskonałym walorom fizycznym. Cocker spaniel jest bowiem psem wesołym, ruchliwym i wykazuje duży temperament, zwłaszcza w polu. Daje się łatwo układać.

Cocker spaniele wykazują ogromną pasję do buszowania, szperania w gęstych krzewach, szuwarach i zaroślach. Cechuje je zamiłowanie do pływania., nurkowania i aportowania z wody i na ladzie. Są przywiązane do właściciela i bardzo czujne, mają łagodny charakter, oraz są ciche w warunkach domowych, ale w razie potrzeby bardzo czujne. Te wrodzone cechy charakteru oraz łatwość poddawania się tresurze stanowią o przydatności spanieli w użytkowaniu łowieckim jako płochaczy i psów aportujących drobna zwierzynę - tak podczas polowań w terenie suchym jak w wodzie.

Pochodzenie

Myśliwi w Anglii, doceniają doskonałą pracę psa w terenie, wyznaczali mu rozmaite zadania. Jednego wykorzystywali w lesie, innego w polu, jeszcze innego na terenach podmokłych, obfitujących w stawy, rzeki i jeziora. Pies aportujący zwierzynę przeważnie jej nie wystawiał. Bowiem aportowanie - zdaniem angielskich myśliwych - "psuje" doskonałość i czystość pracy psa, przeznaczonego głównie do wystawiania bądź wypłaszania zwierzyny. Dlatego np. foxhoundy używane są w polowaniach na lisy, harriery - na zające, beagle - na króliki. Z kolei retrievery służą wyłącznie do aportowania, a bloodhoundy (posokowce) do podążania za śladem zranionej zwierzyny. Jeszcze inne rasy wykorzystuje się jako norowce lub tropowce.

Tak daleko posunięta specjalizacja doprowadziła do powstania i rozpowszechniania się grupie psów myśliwskich całej podgrupy płochaczy, wśród których miejsce pierwsze - właśnie ze względu na bezwzględną pracę - zajmują spaniele. Pochodzenie spanieli nie jest do dzisiaj dokładnie znane, podobnie jak wielu innych, znacznie starszych ras psów. Liczne ślady wydają się wskazywać, że pies przypominający wyglądem spaniela znany był już IV w. p.n.e. Prototyp spaniela zachował się w odnalezionej rzeźbie, datowanej na czasy Filipa II, ojca Aleksandra Wielkiego. Psy o zbliżonym wyglądzie spaniela miały być znane także w starożytnej Kartaginie. Są bowiem badacze, którzy utrzymują, że nazwa "spaniel" pochodzi od słowa "span", oznaczającego w języku kartagińskim królika.

Według innych kynologów nazwę swą psy te zawdzięczają Hiszpanii, z której podobno pochodzą. Jeszcze inni, nazwę spanieli wywodzą od wyrazu "espana", co w staroirlandzkim dialekcie oznacza krzaki, żywopłot. Niemiecki kynolog Rudolf Lons jest zdania, że nazwa ta wzięła się od niemieckiego "spanen", co oznacza, że pies pozostaje w napięciu w pracy. Faktem jest ,że już w VII i VIII wieku istniały w Hiszpanii psy długowłose, o zwisających uszach, używane do łowów, sprowadzone tam zapewne w okresie wypraw krzyżowych. Psy te rozpowszechniły się następnie we Francji i w Anglii, gdzie pojawiły się - zgodnie z zapiskami - w VIIIw. Według Beckmana, żaden z odnalezionych opisów nie charakteryzuje umaszczenia, bądź wyglądu tych psów. Musiały one znajdować się na Półwyspie Iberyjskim stosunkowo krótko, a następnie zostały wywiezione albo wyginęły.

Sami Hiszpanie określają spaniele jako "perro inglese". w "Lex BajuVariorum" z początków VIII w. znaleźć można wzmiankę o psach używanych do łowów z sokołami, a więc o płochaczach. Prawa walijskie z 948 r. nazywają psy wykorzystywane w polowaniach spanielami. O spanielach wspomina w swej pracy Livre de chasse Gaston de Foix (XIV w.) oraz Chaucer w Wil of Bathes Prologue. W 1570 r. ukazała się po łacinie książka dr Johannesa Caiusa (John Keys of Kays), nadwornego lekarza królowej Elżbiety, De Canibus Brittannicus, przetłumaczona następnie na angielski i wydrukowana przez Abrahama Fleminga w 1576 r. Rozpowszechnione już w tym okresie spaniele dzielił autor na wodne - pracujące w wodzie oraz lądowe - pracujące przy chwytania ptactwa w sieci, bądź wykorzystywane do łowów z sokołami.

Podział ten daje początek późniejszemu powstaniu odrębnych ras spanieli. Obok spanieli służących do łowów, istniała w Anglii od XIII w. odmiana spanieli karłowatych, psów pokojowych. Dała ona początek dwóm odrębnych ras spanieli. Klasyfikacja spanieli, zapoczątkowana przez Caiusa, ustaliła się ostatecznie z końcem XVI w. I tak, Obok spanieli pracujących w wodzie (water spaniele), spaniele lądowe dzielą się na wyższe, których przeznaczeniem było wypędzanie ptactwa podczas polowań z sokołami, oraz niższe, które warowały przed ptactwem złowionym w sieci. Niższy wzrost ułatwi nakrywanie ich wraz z ptactwem. Ze względu na rodzaj pracy tych dwóch odmian spanieli, pierwszej nadano nazwę springer albo starter spaniel, drugiej - sitting spaniel, a w latach późniejszych cocking, woodcock, wreszcie - cocker spaniel. W XVII w., po wprowadzeniu do polowań broni palnej, zmieniły się reguły łowiectwa. Spaniele zaczęto wykorzystywać odmiennie niż dotychczas - musiały zarówno wypłaszać zwierzynę, jak i aportować.

Zapoczątkowało to hodowlę seterów, którym początek dały... właśnie spaniele. A wśród tych ostatnich dzielonych nadal tradycyjnie na lądowe i wodne, wyróżniono mniejsze lądowe - cocker spaniele, średnie, a zarazem cięższe - clumber spaniele i większe - springer spaniele, welsh spaniele, sussex spaniele i norfolk spaniele. Obok nich hodowano nadal spaniele karłowate, różnej maści, jako psy pokojowe. Z czasem jednak coraz ściślejsze formułowanie wymogów pod kątem wyglądu zewnętrznego, budowy anatomicznej, wzrostu, wagi i maści doprowadziło do ustalenia wzorców kilkunastu odrębnych ras spanieli, przyjętych przez Kenel Club w Anglii, a następnie - Międzynarodową federację i organizacje kynologiczne w rozmaitych krajach.

Użytkowość

Spaniele charakteryzuje nade wszystko duża ruchliwość i wesołe, a jednocześnie łagodne usposobienie. Mają one predyspozycje do pracy wodzie, wykazują umiejętność posługiwania się wiatrem i oszczekiwania gonionej zwierzyny, jak również wyjątkową wprost skłonność do jej przenoszenia po ubiciu lub zastrzeleniu.

Te wrodzone cechy charakteru, oraz łatwość poddawania się tresurze o przydatności spanieli w użytkowaniu łowieckim jako płochaczy i psów aportujących drobna zwierzynę - tak podczas polowań w terenie suchym, jak i w wodzie. Można je też układać do tropienia postrzelonej zwierzyny grubej. Tak więc ze względu na znakomite właściwości fizyczne i psychiczne, spaniele można uznać za psy myśliwskie wszechstronnie użytkowe. I w tym właśnie kierunku wskazane jest ich układanie. Nie powinno się jednak oczekiwać od nich tzw. ciętości w stosunku do drapieżników, ponieważ jest ona przeciwna ich naturze.

Podobnie jak psy legawe ras angielskich, spaniele maja także zalety psa sportowego. Polując na ptactwo żyjące w polu lub na błotach, pracują podobnie jak wyżły, z tą jednak różnicą, że nie wystawiają zwierzyny. Podczas polowania pokonują pola zygzakami; gdy napotkają ptaka, powinny go poderwać do lotu. Spaniel, gdy zwietrzy zwierzynę, energicznie macha ogonem. Jest bardzo przydatny ze względu na mniejszy wzrost aniżeli wyżeł - szerokość chodów spaniela jest mniejsza i wynosi ok. 30m w jedną i drugą stronę od myśliwego (zasięg skutecznego strzału śrutowego).

Po strzale dobrze ułożony spaniel powinien przywarować, a ubitą zwierzynę, względnie tylko postrzeloną, po wydaniu rozkazu podać myśliwemu. Jeśli myśliwy poluje w zaroślach lub młodych drzewach na bażanty i króliki, spaniel powinien wypłaszać zwierzynę goniąc ją i oszczekując aż do granicy zarośli. Gdy zwierzyna nie zostanie postrzelona, spaniel wraca i szuka dalej. Takie zachowanie powinno go cechować również podczas polowania na ptactwo wodne, podczas którego - poza tzw. bobrowaniem i wypłaszaniem - ma bez wydania rozkazu przez myśliwego aportować ptactwo po jego zastrzeleniu. po właściwym ułożeniu spaniele nabywają dużej sprawności myśliwskiej jako płochacze i posokowce. Spaniele - psy o łagodnym charakterze, niewielkie - świetnie nadają się do hodowania w mieście. Jeśli jednak przejawiają wyraźnie użytkowe cechy, powinny być szczerzej wykorzystywane w łowiectwie. Cocker spaniele, jeśli będą hodowane powszechnie tylko jako psy pokojowe, mogą całkowicie zatracić wrodzone przecież walory psów myśliwskich

Renata Niklasiewicz & Milena Seidel
http://www.renmil.com/

Więcej informacji:
zapraszamy na nasz wortal o spanielach: www.SPANIELE.wortale.net


Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie