Kynologia w Straży Granicznej - cz2: Szkolenie psów

Jeżeli nie umiesz ugryźć - nie pokazuj zębów. (przysłowie żydowskie)

Szkolenie

Słuchacze po zakończonym szkoleniu podlegają egzaminom z przedmiotów:
1. Teoria i technika tresury,
2. Zasad szkolenia i wykorzystania przewodników i psów służbowych SG,
3. Weterynaria,
4. Praktyczna tresura.

Do służby kwalifikuje się psy, które ukończyły kurs tresury z oceną pozytywną i otrzymały atest. Przewodnikiem psa służbowego zostaje ten funkcjonariusz, który ukończył kurs z oceną pozytywną i ma predyspozycje do pracy z psem.

W Straży Granicznej wyróżniamy następujące specjalności psów służbowych:
1/ tropiące,
2/ patrolowo-obronne,
3/ specjalne do wyszukiwania materiałów wybuchowych i broni,
4/ specjalne do wyszukiwania narkotyków,
5/ specjalne do wyszukiwania osób (głównie w środkach transportu).

Psy służbowe w Straży Granicznej można wykorzystać:

1/ jako środek przymusu bezpośredniego, zgodnie z art.23 ust. 1 Ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej - " W razie zagrożenia nienaruszalności granicy państwowej lub niepodporządkowania się wydanym na podstawie prawa poleceniom oraz bezpośredniego zagrożenia dla życia lub zdrowia własnego lub innej osoby, funkcjonariusze mogą używać następujących środków przymusu bezpośredniego: pkt. 3 - psów służbowych".
2/ w służbie patrolowej do przeszukiwania terenu luzem, celem ujęcia ukrytych przestępców lub też odnalezienia przedmiotów pochodzących z przestępstwa,
3/ do pilnowania zatrzymanych osób i zakwestionowanych przedmiotów,
4/ do pilnowania osób w czasie przeprowadzania zewnętrznego obszukania,
5/ do eskortowania /doprowadzania/ osób,
6/ do identyfikacji woni,
7/ do pełnienia służby w składzie grupy granicznej,
8/ do pracy węchowej na śladach, celem wytropienia osoby lub przedmiotów przez nią ukrytych,
9/ do przeszukiwania środków transportu, pomieszczeń, terenu itp., celem wykrycia i zasygnalizowania miejsc, w których mogą być ukryte osoby, materiały wybuchowe i broń, narkotyki itp.
10/ do udzielania pomocy innym organom /policja, straż więzienna / w poszukiwaniu zaginionych osób lub ściganiu przestępców kryminalnych, czy też identyfikacji woni, jeżeli warunki służby na to pozwalają.


Przeznaczenie psów służbowych w zależności od specjalności :

A. Psy tropiące wykorzystuje się do:
1/ tropienia przestępców granicznych po ujawnionych śladach nielegalnego przekroczenia granicy państwa,
2/ identyfikacji woni,
3/ pełnienia służby w składzie elementu służby granicznej,
4/ pilnowania zatrzymanych osób i zakwestionowanych przedmiotów,
5/ pilnowania osób w czasie przeprowadzania u nich rewizji osobistej,
6/ eskortowania /doprowadzania/ osób,
7/ przeszukiwania pomieszczeń zamieszkałych i niezamieszkałych,
8/ ścigania przestępców i obrony przewodnika /elementu służby/ jako środka przymusu bezpośredniego,
9/ udzielania innym organom państwa w poszukiwaniu zaginionych osób lub ściganiu przestępców kryminalnych, czy też identyfikacji woni, jeżeli warunki służby na to pozwalają.

Szkolenie przewodników i tresura psów tej kategorii trwa 5÷6 miesięcy. Po zakończonym szkoleniu komisja egzaminacyjna kwalifikuje przydatność psa do służby. Przydatność do służby "bardzo dobrą" otrzymuje pies, który wypracował ślad egzaminacyjny skomplikowany, o wieku 3,5 godz. i o znacznej długości oraz otrzymał nie więcej jak z jedną pomoc. Przydatność do służby "dobrą" otrzymuje pies, który wypracował ślad egzaminacyjny skomplikowany, o wieku 3 godz. i otrzymał nie więcej jak dwie pomoce. Ponadto określając przydatność psa do służby bierze się pod uwagę: zapał i chęć tropienia śladów, pracę dolnym wiatrem, dokładność i czas tropienia, który nie może być dłuższy od podwójnego czasu jego torowania, przyczyny udzielania pomocy oraz identyfikowanie woni, ćwiczenia obrończe i ogólne posłuszeństwo.


B. Psy patrolowo-obronne wykorzystuje się do:
1/ przeszukiwania luzem terenu bezpośrednio przyległego do trasy marszu patrolu granicznego w celu wykrycia i zasygnalizowania miejsc ukrycia przestępców granicznych, lub odnalezienia przedmiotów pochodzących z przestępstwa,
2/ pełnienia służby w składzie innych grup granicznych,
3/ bezpośredniego ścigania przestępców i obrony przewodnika,
4/ pilnowania zatrzymanych osób,
5/ pilnowania osób w czasie przeprowadzania u nich rewizji,
6/ eskortowania /doprowadzania/ osób,
7/ przeszukiwania pomieszczeń zamieszkałych i niezamieszkałych,
8/ tropienia przestępców granicznych po śladach świeżych /wiek śladu do 1 godz./,
9/ udzielania pomocy innym organom państwa, jeżeli warunki służby na to pozwalają.

Szkolenie przewodników i tresura psów tej kategorii trwa 5÷6 miesięcy. Po zakończonym szkoleniu komisja egzaminacyjna kwalifikuje przydatność psa do służby. Przydatność do służby "bardzo dobrą" otrzymuje pies, który chętnie przeszukuje teren na odległość około 100 m. od trasy marszu lub miejsca pełnienia służby elementu, wyraźnie oznajmiając miejsce wykrycia osoby lub przedmiotów. Przydatność do służby "dobrą" otrzymuje pies, który chętnie przeszukuje teren na odległość około 50 m. od trasy marszu lub miejsca pełnienia służby elementu, oznajmiając miejsce wykrycia osoby lub przedmiotów. Ponadto określając przydatność psa do służby bierze się pod uwagę: zapał i chęć psa do szukania osób i przedmiotów, umiejętność ograniczania prób ucieczki wykrytych osób i ich przytrzymywanie, pracę na świeżym śladzie /do 1 godz./, obronę przewodnika, ogólne posłuszeństwo.


C. Psy specjalne w zależności od ich przygotowania, wykorzystuje się do:
1/ przeszukiwania pociągów towarowych i osobowych, statków morskich i powietrznych, pojazdów samochodowych, kontenerów, bagaży pomieszczeń, ludzi itp. w celu wykrycia i zasygnalizowania miejsc, w których mogą być ukryte osoby, materiały wybuchowe i broń, narkotyki itp.,
2/ udzielania pomocy innym organom państwa zgodnie ze swoim przeznaczeniem, jeżeli warunki służby na to pozwalają.

Szkolenie przewodników i tresura psów tej kategorii trwa 5÷6 miesicy. Po zakończonym szkoleniu komisja egzaminacyjna kwalifikuje przydatność psa do służby. Przydatność do służby "bardzo dobrą" otrzymuje pies, który w sposób jednoznaczny wskazuje miejsce ukrycia osoby /przedmiotu/. Przydatność do służby "dobrą" otrzymuje pies, który odnajduje osoby /przedmioty/ oznaczając je mało wyraziście. Ponadto określając przydatność psa do służby bierze się pod uwagę: zapał i chęć psa do szukania, skłonność reagowania na osoby postronne i czynniki zewnętrzne oraz ogólne posłuszeństwo.


Kiedy pies zwróci się przeciw swojemu panu, jego żona powinna spakować walizki i wrócić do swojej mamy... (Mark Twain)


Do podstawowych obowiązków przewodnika psa służbowego należy:

1/ codziennie pielęgnować psa i utrzymywać w czystości jego kojec,
2/ karmić psa według jego potrzeb,
3/ dbać o stan i konserwację ekwipunku psa oraz sprzętu tresurowego,
4/ systematycznie szkolić przydzielonego psa zgodnie z zasadami doskonalenia zawodowego,
5/ dbać o właściwe zabezpieczenie weterynaryjne psa,
6/ organizować tresurę dodatkową z chwilą stwierdzenia, że przydatność psa do służby z ćwiczeń podstawowych uległa obniżeniu,
7/ doskonalić posiadane kwalifikacje i umiejętności z zakresu taktyki i techniki wykorzystywania psów służbowych oraz ich żywienia i pielęgnacji.

Przewodnikom kategorii psów specjalnych można powierzyć dwa psy różnej specjalności np. do wyszukiwania narkotyków i do wyszukiwania materiałów wybuchowych i broni.

Szkolenie przewodników i tresura psów w OTPS SG prowadzone jest na następujących szkoleniach:

1. specjalistyczne w czasie którego kandydaci na przewodników (chorążowie w służbie stałej) i psy zdobywają umiejętności kwalifikujące ich do pełnienia służby. Aktualnie trwa ok. 5 m-cy.

2. w zakresie szkoły chorążych-przewodników psów służbowych: w czasie których kandydaci na przewodników (funkcjonariusze w służbie stałej) i psy zdobywają umiejętności kwalifikujące ich do pełnienia służby. Aktualnie trwa ok. 6 m-cy.

3. doskonalące-atestacyjne: obecnie trwa ok. 1 miesiąca, w czasie którego dokonuje się oceny umiejętności przewodnika i sprawności użytkowej psa. Każdy przewodnik wraz z psem uczestniczy w nim min. co 2 lata. Ukończenie kursu pozwala przewodnikowi na dalsze posługiwanie się psem, pies otrzymuje przedłużenie atestacji.

Istnieje możliwość przekwalifikowania psów które utraciły umiejętność wykonywania pracy w danej specjalności, natomiast posiadają predyspozycje do innej pracy lub względy służbowe np. potrzeba wyszkolenia nowej specjalności czy rezygnacja ze specjalności posiadanej. Można również przeszkolić kandydata na przewodnika, który zdobędzie umiejętności zgodne ze specjalnością przydzielonego mu psa służbowego. Przekwalifikowanie psów i przeszkolenie kandydatów na przewodników realizowane jest w ramach szkoleń wymienionych w pkt-ch 1÷3.

Po pomyślnym zdaniu egzaminów końcowych, przewodnicy wraz z psami służbowymi kierowani są do swoich jednostek organizacyjnych celem przystąpienia do pełnienia służby w ochronie granicy państwowej.


Ludzie lubiący i rozumiejący psy, dogadują się bez względu na język jakim sami mówią.


por. Sylwester Pobiedziński
http://www.otps.strazgraniczna.pl/