Pies i człowiek pod wspólnym dachem - cz.III - SMAK
Zmysł smaku ma dla ludzi dużo większe znaczenie niż dla psów. Ludzie delektują się spożywanym posiłkiem. Psy także mają swoje preferencje smakowe, ale dla psów zmysł smak jest ważny, przede wszystkim, ze względu na przetrwanie. Z reguły pokarmy o nieprzyjemnym, gorzkim smaku są szkodliwe lub trujące, dlatego zwierzęta unikają tego rodzaju pokarmów.
Smak jest nierozłącznie związany z węchem. Upośledzenie węchu ogranicza odczuwanie smaku, o czym mogliśmy się sami wielokrotnie przekonać będąc przeziębionym. Smak odczuwany jest dzięki kubkom smakowym znajdującym na języku. Ludzie posiadają ich około 6 razy więcej niż psy, co czyni ich zdecydowanie bardziej wrażliwymi na smak. Okres życia kubków smakowych trwa zaledwie kilka dni, po czym obumierają, a w ich miejsce powstają nowe. Z wiekiem proces odnowy kubków smakowych jest coraz wolniejszy, dlatego ludzie starsi słabiej odczuwają smaki. Podobne zjawisko występuje u psów.
Ludzie rozróżniają cztery podstawowe smaki: słodki, kwaśny, słony, gorzki i niedawno wykryty piąty smak tzw. umami. Jest to smak kwasu glutaminowego, który występuje w m.in. przyprawie do zup Maggi, w mięsie, serach, pomidorach, brokułach.
Psy, natomiast oprócz kubków smakowych czterech podstawowych smaków posiadają receptory tzw. mięsne. Są one wrażliwe na smak mięsa i tłuszczów zwierzęcych. Receptory umami u ludzi reagują na te same smaki co receptory mięsne u psów. Wykorzystują to producenci karm dla psów dodając glutaminian sodu do karm jako substancję wzmacniającą smak w celu zwiększenia jej atrakcyjności.
Psy mają dodatkowo receptory wrażliwe na wodę, których nie posiadają ludzie. Smak wody pobudza te receptory, zachęcając psy do częstego picia, co jest szczególnie istotne przy spożywaniu diety wysokosodowej, jaką stanowią pokarmy mięsne.
Rozmieszczenie kubków smakowych na języku jest takie samo u ludzi i u psów: smak słodki na koniuszku języka, słony po bokach, bliżej koniuszka języka; kwaśny po bokach języka, bliżej jego nasady; natomiast gorzki w tyle, przy samej nasadzie.
Psy unikają smaków gorzkich i kwaśnych, co często wykorzystywane jest do produkowania różnych produktów odstraszających stosowanych w celu odstraszania psów od gryzienia np. mebli. Substancje kwaśne są bardziej efektywne od gorzkich, bo z uwagi miejsce rozmieszczenia receptorów smaku na języku, pies wyczuwa kwaśny smak wcześniej niż gorzki.
Ludzie i ssaki roślinożerne odczuwają duży pociąg do soli podczas, gdy psy i inne zwierzęta mięsożerne nie przejawiają na nią ochoty, co wynika ze składu pokarmu. W mięsnym pokarmie psów jest duża zawartość soli, podczas gdy w pokarmie roślinnym jej brakuje, dlatego zwierzęta roślinożerne muszą sól uzupełniać.
Smak pokarmu jest łatwiej wyczuwalny gdy substancje smakowe w nim zawarte są rozpuszczone w wodzie, stąd psy wolą pokarm wilgotny. Smaki najlepiej odczuwalne są przy spożywaniu pokarmów o temperaturze około 20-25° C dlatego należy podawać pokarm o temperaturze pokojowej, a nie wyjęty prosto z lodówkiJest to szczególnie istotne w żywieniu psów, które nie mają apetytu. Aby zwiększyć atrakcyjność karmy, można ją polać ciepłą wodą lub rosołkiem. Można także pokropić karmę przyprawą do zup Maggi.
Zdarza się, że w chwilach dużego stresu np. w czasie nieobecności właścicieli lub zmiany miejsca pobytu (np. w hotelu dla zwierząt) psy odmawiają przyjmowania pokarmu. Dlatego warto jest poinformować obsługę hotelu o tym co pies jadł w okresie szczenięctwa. Podanie psu takiego pokarmu kojarzy mu się z bezpieczeństwem i może zachęcić go do jedzenia.
Psy są wrażliwe na słodki smak, stąd wiele z nich lubi owoce i słodycze. Nigdy jednak nie należy dawać psom czekolady !!! Czekolada jest dla psów pokarmem bardzo niebezpiecznym, ponieważ zawiera teobrominę, która jest metabolizowana przez psy w minimalnym stopniu, dlatego następuje jej kumulacja w organizmie, co powoduje zatrucie psa. Przy zatruciu teobrominą obserwujemy w początkowej fazie znacznie zwiększone oddawanie moczu a następnie wymioty i biegunkę. Na skutek zatrucia teobrominą może dojść również do zaburzenia rytmu pracy serca psa. Przy spożyciu przez psa dużej ilości czekolady może wystąpić zatrucie śmiertelne i śmierć może nastąpić nawet w ciągu 24 godzin.
Należy pamiętać, że czekolada i wyroby czekoladowe są dla psów trujące !!!!
Jeżeli zauważymy, że pies zjadł duże ilości czekolady, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem weterynarii.
Lek. wet. Jolanta Łapińska zoopsycholog, behawiorysta
