,,Czy ten pies gryzie?"

Takie pytanie usłyszysz często, a intencja pytającego jest oczywista – chce nawiązać kontakt z Twoim psem (pogłaskać, pooglądać, obejść patrząc kątem oka...). Moja odpowiedź jest zawsze twierdząca: Gryzie, bo musi jeść oraz się bronić. Tak więc każdy pies gryzie, psy gryzą, psy muszą gryźć, każdy zdrowy pies to robi – to aksjomat, tylko że czasami to ich gryzienie nie jest przez nas akceptowane, a czasami stanowi śmiertelne zagrożenie. Jak więc kontrolować gryzienie u Twojego psa? Jak bronić się przed pogryzieniem? To jest temat tego felietonu.

Z biologicznego punktu widzenia, każde zachowanie ma sens. Gryzienie musi być funkcjonalne dla psów, skoro każdy pies to robi. Jaka to funkcja:

- spożywanie pokarmu,

- obrona pokarmu, albo innego ważnego rekwizytu środowiska (zabawki, posłania, stada, etc.),

- samoobrona,

- obrona młodych,

- atak na obiekt wzbudzający strach,

- unikanie bólu,

- uspokojenie emocji (np., poprzez gryzienie mebli, butów lub innych Twoich cennych rzeczy),

- ustalanie hierarchii w stadzie (najgorzej jest jeśli w stadzie mieszanym, tj. ludzko-psim),

- gryzienie patologiczne wynikające z braków w socjalizacji i wychowaniu.

Jak widać sprawa jest bardzo skomplikowana, bo nie wiesz do końca z jakiego powodu Twój pies gryzie Ciebie, albo innych ludzi, albo inne istoty, albo inne obiekty.

Jakiś czas temu, zostałem poproszony o konsultacje zoopsychologiczne. Pies był średniej wielkości mieszańcem, odratowanym od śmierci głodowej, przygarniętym do domu, w którym mieszkały dwie kobiety (babcia w wieku około 70 lat oraz wnuczka w wieku około 40 lat zajmująca się psem i jej mąż, sporadycznie odwiedzani przez swoje dzieci z małymi dziećmi). Pies, gdy tylko doszedł do siebie, próbował znaleźć najlepsze dla siebie miejsce w stadzie. Gdy tylko opiekunka starała się mu wydać jakąś komendę, przywierał do niej i nie puszczał przez około 10-30 minut. Przyjechałem, po upewnieniu się, że pies nie wykazywał wcześniej agresji względem gości (mógł być bez kagańca), zabrałem mnóstwo atrakcyjnych przysmaków i to co zobaczyłem przeraziło mnie i opiekunkę psa.

Pies nie zareagował agresją na moje pojawienie się na posesji, ale też nie chciał wykonać żadnej komendy podprowadzany smakołykiem. Postanowiłem go więc nagradzać jedzeniem za każdy pozytywny kontakt z obcym człowiekiem. Wszystko szło dobrze (pozwalał się spokojnie dotykać i głaskać) do momentu, kiedy jedzenie się skończyło. Wtedy bez uprzedzenia (sygnałów zapowiadających atak) odwrócił się i wbił mi zęby w udo, zanim zdołałem cokolwiek zrobić. Później natomiast, groził babci (próbującej go pogłaskać) i innym domownikom. Pies został poddany eutanazji, ponieważ był nieprzewidywalny i stanowił zagrożenie dla swojego stada.

Psy są inne niż ludzie, to osobny gatunek i inna inteligencja. Nie można ich oceniać ludzką miarą.

Trzeba je wychować na „przyjaciela człowieka”, nie można oczekiwać, że same się z nami zaprzyjaźnią, bo my na to nie zawsze zasługujemy. Joel Dehasse w swojej książce „ Agresja u psów” definiuje agresję oraz zwraca uwagę na parametry ukazujące poziom zagrożenia ze strony psa. Policz to dokładnie, bo zdasz sobie sprawę z odpowiedzialności za wychowanie swojego psa.

Definicja agresji:

Zachowanie, którego konsekwencją lub oczywistym celem jest naruszenie integralności fizycznej (i/lub psychicznej) albo ograniczenie wolności innej jednostki.

Możesz teraz sobie policzyć odpowiednie parametry i rozpoznać zagrożenie ze strony swojego psa.

Możesz też zastanowić się nad szkoleniem szczeniaka lub dorosłego psa. Pamiętaj, masz w domu drapieżne zwierzę, które nie musi być z definicji „najlepszym przyjacielem człowieka”.

Marcin Wierzba,

biolog, zoopsycholog  (specjalista od zachowań psów i kotów), treser pozytywny