Trudno obecnie szczegółowo zrekonstruować pochodzenie briarda. Chien de brie jest jedną z najstarszych ras występujących we Francji. Opisy sprzed kilkuset lat wskazują, że podobne psy żyły w tym kraju od dawna, choć jako wyodrębnioną rasą są od 1896r.
W zamierzchłych czasach wykorzystywano je do obrony stad przed drapieżnikami. Stopniowe wyniszczenie pogłowia wilków, sprowadziło rolę owczarków do przepędzania owiec lub krów, dozoru i kontroli stada. Te psy są szalenie sprawne, szybkie, inteligentne. Świadomość pełnionej roli, podzielność uwagi i spostrzegawczość, sprawia, że użycie dwóch - trzech gwarantuje całkowitą kontrolę nad stadem liczącym np. 700 owiec.
Zamiłowanie do tej rasy psów łączy ludzi o bardzo różnym statusie społecznym. Potwierdza to rozwój omawianej rasy. Znaczący w rozwoju briarda był czarny pies o imieniu Sans-Gene, urodzony w 1882 roku. zarejestrowany jako pierwszy w LOF (pod numerem 155) – własność księcia Bearn. Jednym z pierwszych hodowców czystej linii briarda był handlarz bydłem Sauret. Z kolei ważną rolę reproduktora w początkach hodowli odegrał pies Ragus, stanowiący własność belgijskiego kynologa Verlinde. Również panie przyczyniły się do rozwoju chien de brie. Panna Raoul - Duval rozpoczęła swoją, bardzo znaczącą hodowlę (1897r ) od czarnej suki Vcnus, córki wspomnianego belgijskiego reproduktora – Ragusa.
Swego czasu najpopularniejszą maścią briarda była czerń. Każdą inną maść uważano za wadliwą. Egzemplarze płoworude i szare hodowała pani Houet i jej zasługą jest zachowanie pewnego urozmaicenia barwy.
Z wybarwieniem u briardów bywa różnie, zwłaszcza z występowaniem maści szarej. Zdarza się że w chwili urodzenia szczenię ma maść szarą. Ale są szczenięta po urodzeniu czarne, które jednak w pierwszych dwóch latach życia zmieniają barwę na szarą. Z kolei na przykład pies koloru białego, to niekoniecznie albinos.
W 1909 roku entuzjaści rasy zorganizowali pierwszy klub Les Amis du Briard. który po różnych przeobrażeniach istnieje do dziś, służy pomocą i informacją wszystkim tym którzy interesują się rasą. Jest zarazem ośrodkiem życia towarzyskiego co w kynologii polskiej, dajmy na to, praktycznie nie zdarza się.
Wszelkie zawieruchy wojenne dziesiątkują pogłowie psów. W czasie pierwszej wojny światowej, na zlecenie Służby Psów Wojennych sprowadzono dużą liczbę owczarków, które były użyte do patrolowania a także w charakterze sanitariusze. Najwięcej poległo owczarków pirenejskich (nic mylić z dużym pirenejskim psem pasterskim), ale również briardy złożyły sutą daninę krwi. I to zarówno podczas pierwszej jak i drugiej wojny światowej.
Jednakże ta właśnie rasa została bardzo szybko "odbudowana", dystansując inne owczarki francuskie. Na początku lat 1980 - tych było już około 5000 briardów (beauceronow niespełna 3000, berger de picardie ok. 150, berger de pyrenees ok. 800). Również poza granicami Francji, spośród owczarków francuskich, briardy są najpopularniejsze.
Dość długa, ok. 7cm, szata briarda nieco maskuje jego piękną muskulaturę. Psa wyróżnia zwinny, pełen ekspresji ruch, silna głowa ozdobiona włosami tworzącymi wąsy i brodę, przysłonięte obfitymi brwiami ciemne oczy, wysoko osadzone uszy opadające naturalnie. Uszy bywają przycinane - wtedy są stojące i okolone frędzlą szaty.
Mocny korpus z szeroką i głęboką klatką piersiową, prostym grzbietem, podparty jest mocnymi i muskularnymi kończynami. Na tylnych kończynach występują podwójne wilcze pazury. Obficie owłosiony ogon jest lekko zakręcony na końcu i powinien być noszony nisko, długości nieco ponad staw skokowy. Obfita szata, często porównywana z sierścią kozy, w kolorze jednolitym, oprócz białego, mahoniowego i dwukolorowości. Wszelkie białe znaczenia starowin wadę. Wiedzieć należy – że na kończynach sierść może być jaśniejszego koloru ale ma to być odcień barwy występującej na korpusie. Niedopuszczalny jest brak wilczych pazurów.
We Francji z powodzeniem używane są jako psy służbowe w wojsku i policji. Inna, coraz powszechniejsza ich funkcja to pies do towarzystwa. W takim celu importowano je do Stanów Zjednoczonych juz na początku XX wieku. W tej roli występują również w Polsce, z pewnym rozszerzeniem związanym z potrzebą ochrony posesji, domu, mieszkania.
Briard jest psem zdecydowanie rodzinnym. Istnieje opinia, że nie nadaje się do życia w psiarni. Niebywale przywiązuje się do rodziny swego pana co wzmacnia w nim instynkt obrony, zwłaszcza w stosunku do dzieci. Może temu w konsekwencji towarzyszyć znaczna wrogość do obcych osób. Wyjątkowa wrażliwość i ufność briarda powoduje, że w szkoleniu osiągnie się znacznie lepsze rezultaty metodą nagrody, smakołyka, pochwały a nie nagany i kary. Zupełnym błędem jest postępowanie brutalne
Wzrost: psy 62 - 68cm, suki 56 – 64cm
Waga: ok. 35kg.
Maść: wielkie jednolite kolory oprócz białego.
Szata: długa, lekko falista, sucha (kozia).
Głowa: silna, dość długa, stop zaznaczony, ozdobiona włosem tworzącym brodę, wąsy i brwi przysłaniające oczy.
Oczy: osadzone poziomo, raczej duże, ciemne, o spokojnym i inteligentnym wyrazie.
Tułów: grzbiet prosty, zad lekko spadzisty, klatka piersiowa szeroka i głęboka.
Kończyny: muskularne o mocnym kośćcu pionowo ustawione. Nogi tylne dobrze ukątowane. ustawienie stopy prawie pionowe. Podwójne ostrogi na tylnych łapach.
Wady: Wzrost nie zgodny ze standardem, brak "wilczych pazurów", głowa lub łapy pokryte krótkim włosem, ogon naturalnie krotki lub kopiowany, jasny nos, jasne oczy, włos kędzierzawy, białe łapy, biały gors, dwubarwność, całkowity brak lub pojedyncze wilcze pazury, braki uzębienia, rażące wady zgryzu.
Jan Borzymowski
WORTAL PSY24.PL
zdjęcia dzięki uprzejmości: Iwetta i Sławomir Kaminscy, www.briard-amberroute.pl