Adoptowany pies - czasem prawdziwe wyzwanie cz.I
Osoby, które planują posiadanie psa na początku stają przed wyborem: kupić szczenię, czy adoptować psa ze schroniska. Część osób podejmuje decyzję o kupnie szczeniaka kierując się niesłusznym poglądem, że psy schroniskowe to takie „nie wiadomo co", jak puszka Pandory. Ich przekonanie bierze się najczęściej z tego, że nie znają psów schroniskowych, niewiele o nich wiedzą. Czasem jest to efekt obserwacji otoczenia, gdzie może zdarzyć się przypadek adoptowanego psa, który sprawia problemy lub psa oddanego do schroniska z powodu problemów z zachowaniem. Z pierwszą obserwacją chciałabym polemizować tym artykułem. Oddania psa do schroniska lub jego porzucenia „bo sprawia problemy" nie potrafię zrozumieć, więc pozostawię bez komentarza.
Pracując z psami, także tymi w schronisku nie raz miałam okazję przekonać się, że owszem przygarnięty pies stanowi czasem wyzwanie, ale... pokonanie jego problemów daje niezwykłą satysfakcję. Ponadto nie ma właściwie takiego psiego trudnego zachowania, którego nie można byłoby zmienić. Często wymaga to wysiłku, cierpliwości i konsekwencji, ale pies uczy się całe życie, więc nie należy się poddawać. Nie jest moim celem zniechęcanie do adopcji psów ze schroniska, ale chciałabym przybliżyć problemy, z którymi może zetknąć się właściciel adoptowanego psa. Ponieważ katalog zachowań problemowych jest dość obszerny, kolejne problemy zostaną omówione w kilku artykułach. Dziś zaczynam od trzech problemów, z którymi najczęściej zgłaszają się nowi właściciele do trenerów:
- ucieczki - nie wracanie na zawołanie
- nieśmiałość wobec ludzi - obcych i domowników
- niechęć do zostawania samemu w domu.
Ucieczki adoptowanego psa
Problem nie wracania na zawołanie dotyczy wielu psów przygarniętych ze schroniska. Czasem mają one za sobą doświadczenie życia „na wolności", błąkania się miesiącami. Być może ono właśnie powoduje, że pies ze schroniska mniej pilnuje się swojego pana. W okresie tuż po adopcji jest to bardzo niebezpieczne, bo nie znając okolic nowego domu adoptuś może nie trafić do niego, gdy straci opiekuna z oczu. Dlatego pierwsze 2-3 miesiące po adopcji psa powinniśmy poświęcić na trening przywołania. W tym czasie nasz ulubieniec powinien mieć możliwość wybiegać się wyłącznie na ogrodzonym terenie lub przypięty do linki treningowej o długości 10-15 metrów. Trening przychodzenia na zawołanie należy prowadzić planowo. Ćwiczenia powinny odbywać się w domu i na zewnątrz. Początkowo w sytuacji, gdy psa nie rozprasza obecność innych psów czy ludzi. Z czasem stawiamy coraz większe wymagania. Warto wprowadzić tzw. przywołanie awaryjne z użyciem gwizdka. Najważniejszą zasadą w nauce przychodzenia na zawołanie jest nagradzanie czworonoga za każdym razem, gdy wykona to zadanie. Nie ważne, czy zawołaliśmy raz, czy może trwało to kilkanaście minut. Gdy pies przyjdzie do właściciela musi zostać nagrodzony, by następnym razem chętniej wykonał to ćwiczenie.
Nieśmiałość wobec obcych/domowników
Czasem pies adoptowany ze schroniska boi się ludzi. Problem może dotyczyć obcych lub domowników, kobiet, chociaż częściej mężczyzn, dzieci, osób starszych i/lub mundurowych. Pies może nie chcieć kontaktu z ludźmi, unikać głaskania, spoglądania, czy przebywania w pobliżu. W takim przypadku warto dać psu nieco czasu na oswojenie się z nową sytuacją i stopniowe zapoznanie z nowym otoczeniem. Warto dotyk kojarzyć z czymś, co dla większości psów ze schroniska jest przyjemne - czyli smakowitym kąskiem. Jeśli problem dotyczy domowników pomocne może być karmienie z ręki. Z czasem wydanie kolejnych kęsów może poprzedzać lekkie muśnięcie okolic szyi - taki wstęp do głaskania, który zapowiada pojawienie się jedzenia. Przy nieśmiałym lub lękliwym psie szczególnie ważne jest właściwe zachowanie osób, które mają z nim kontakt. Nie należy pochylać się nad takim psem, ani podchodzić do niego na wprost. Jeśli chcemy zachęcić go do podejścia warto usiąść lub ukucnąć na podłodze, bokiem do zwierzaka. Nie zaszkodzi lekko oblizać usta, czy ziewnąć - w psim języku to gesty uspokajające. Głaszcząc takiego psa nie przekładamy nad nim ręki, ale dotykamy tego boku, który jest bliżej nas. I nigdy nie głaszczemy takiego psa po czubku głowy. Dla niego to nie jest pieszczota, a groźba. Na nieśmiałość czas, delikatność i cierpliwość to najlepsze lekarstwo.
Niechęć do pozostawania samemu w domu
Wiele psów adoptowanych ze schroniska po kilku dniach zaczyna obsesyjnie pilnować domowników. Często jest to spowodowane tym, że ludzie nie dają im dość czasu na oswojenie z nowym miejscem i pozostawiają psy same w zamkniętym mieszkaniu zbyt wcześnie. Ważne, by z adoptowanym psem przeprowadzić trening zostawania w samotności, stopniując czas na jaki zostaje on najpierw sam w oddzielnym pokoju, a potem w mieszkaniu. Zaczynamy od pozostawienia go na 5-10 sekund, a potem wychodzimy na 3 minuty lub 30 sekund. Jeśli zostawiamy psa samego w domu, to nie róbmy przedtem wylewnego pożegnania. Powitanie też powinno być stonowane, by pies nie czekał w napięciu na nasz powrót. Warto zostawić smakowity gryzak, który rozwieje nudę podczas naszej nieobecności. A najważniejsze, by nie karcić psa po powrocie nawet, jeśli przewertuje nam mieszkanie do góry nogami. Jeśli zostawanie stanowi problem warto skonsultować się z behawiorystą, bo choć jego praca jest płatna, to koszty zniszczeń wynikających z nieleczonego lęku separacyjnego zwykle są jeszcze większe. Niszczenie w domu, szczekanie podczas nieobecności domowników, załatwianie się w mieszkaniu w takiej sytuacji, to problemy, które w większości przypadków mijają po wprowadzeniu odpowiednich zwyczajów w domu i przeprowadzeniu treningu posłuszeństwa i zostawania w samotności.
Nie wynagrodzenie krzywd, a jasne zasady domowe
Posiadając adoptowanego psa trzeba pamiętać o jednej ważnej rzeczy: on nie potrzebuje „wynagrodzenia krzywd". Pies, który z gorszych warunków trafia w lepsze szybko zapomina o tym, co było złe. Czasem jakiś gest może mu przypomnieć o nieprzyjemnym wydarzeniu, ale generalnie jego życie dzieje się „tu i teraz", bez rozpamiętywania przeszłości, czy martwienia się o jutro. Dlatego tak naprawdę najważniejsze w życiu z adoptowanym psem jest wprowadzenie i konsekwentne przestrzeganie domowych zasad. One porządkują psi świat, sprawiają, że jest on przewidywalny i bezpieczny. U podstaw rozwiązania problemów z psim zachowaniem leży wprowadzenie porządku w relacjach z domownikami. Stąd zachęta do podstawowego treningu posłuszeństwa. To dotyczy wszystkich adoptowanych psów - także tych starszych. Pies może się uczyć całe życie. Dlatego nawet jeśli po adopcji wydaje nam się, że mamy „trudnego psa", nie należy rezygnować z pracy nad jego zachowaniem.
Ewelina Eggert - trener szkolenia psów,
www.pruszkow.dogmasters.pl
