Nowotwory gruczołu mlekowego u psów

Guzy nowotworowe gruczołów mlecznych są najczęściej występującymi nowotworami u suk, nieco rzadziej są spotykane u kotek.

Nomenklatura:
U suk i kotek mówimy o gruczole sutkowym, który jest zepołem gruczołów mlecznych, składającym się z 4-6 par sutków. Sutki rozmieszczone są po obu stronach linii białej w postaci tzw. listw mlecznych.

Przyczyny i czynniki predysponujące:  Nie jest znana bezpośrednia przyczyna występowania guzów gruczołu sutkowego u suk i kotek. Regularne stosowanie antykoncepcji hormonalnej może zwiększać ryzyko rozwoju nowotworów tego gruczołu.

Uwaga! Nowotwory łagodne gruczołów mlecznych mogą mieć tendencje do uzłośliwiania się!!! 50% takich nowotworów u suk i 86% u kotek jest złośliwa!

Występowanie:

  • psy - najczęściej suki powyżej 6 lat. Skłonności rasowe - pointery, retrievery, setery angielskie, spaniele, pudle, boston teriery, jamniki.
  • koty - najczęściej 8-12 -letnie, zwłaszcza u kotek, które nie rodziły. Rasy - koty syjamskie.
  • choroba może też dotyczyć samców, jednak zdarza się to bardzo rzadko.

Objawy: Właściciele trafiają do lecznic zaniepokojeni pojawieniem się na brzuchu lub klatce piersiowej małego lub większego guzka. Często guzek zostaje zauważony dopiero w lecznicy, np. przy okazji rutynowego badania okresowego lub w czasie przygotowywania do zabiegu (np. sterylizacji).

Guzki są bezpośrednio związane z gruczołem sutkowym, mogą przybierać postać niewielkich, twardych kulek lub naciekają całą okolicę. Skóra pokrywająca guz może być niezmieniona, ale zdarza się, że naciek nowotworowy zajmuje skórę i tkankę podskórną. Czasem, przy zaawansowanych zmianach, wewnątrz guza dochodzi do zmian martwiczych i tworzą się przetoki, przez które wylewa się ropa lub krew. Skóra wokół guza może być owrzodziała i zmieniona zapalnie. Inne możliwe objawy to powiększenie węzłów chłonnych, obrzęki i kulawizny.


 
Przypadek 1 - Suka, 10 lat, mieszaniec. Widoczny guzek na gruczole sutkowym. Powiększenie brzucha jest spowodowane obecnością dużego (średnicy ok. 15 cm) guza, najprawdopodobniej przerzutowego.
 
  Przypadek 2 - Suka, 11 lat, owczarek niemiecki. Widoczny jeden duży guz (szybki wzrost w ciągu kilku tygodni) oraz trzy mniejsze guzki (zaznaczone strzałkami).

Uwaga! U kotów należy zróżnicować zmiany nowotworowe ze zmianami przerostowymi, których przyczyną są gestageny - leki stosowane do antykoncepcji hormonalnej oraz leczenia niektórych chorób skóry.

Badania dodatkowe:

  • RTG - zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej powinno się wykonywać przed operacją usunięcia guza. Ma to na celu stwierdzenie wystąpienia ewentualnych przerzutów nowotworowych do płuc.
  • Badanie histopatologiczne. Po usunięciu guza należy wysłać guz (lub jego fragment) do badania histopatologicznego. Jest to konieczne do oceny, czy zmiana ma pochodzenie nowotworowe, a jeżeli tak, to czy jest to nowotwór złośliwy, czy łagodny.
  • Badania krwi i moczu - nowotwory gruczołu sutkowego najczęściej występują u starszych zwierząt, dlatego zawsze przed zabiegiem powinno się wykonać podstawowe badania krwi (morfologię oraz badania biochemiczne) oraz badanie moczu.

Leczenie: Najskuteczniejszą metodą leczenia nowotworów gruczołów mlecznych jest zabieg chirurgiczny wykonany jak najszybciej po zauważeniu guza! Guzy gruczołów mlekowych zawsze mają tendencje do wzrostu (czasem bardzo szybkiego) i czekanie, aż nowotwór będzie większy jest niepotrzebnym narażaniem życia zwierzęcia!

Więcej na temat rodzajów stosowanych zabiegów oraz opis całej procedury (wraz ze zdjęciami z operacji) można znaleźć w artykule "Chirurgiczne leczenie nowotworów gruczołu sutkowego"

Często w lecznicach i klinikach weterynaryjnych podejmowane są próby zachowawczego leczenia nowotworów gruczołu sutkowego, jednak nie dają one znaczących efektów. Coraz szerzej stosowane u psów i kotów leki przeciwnowotworowe nie znalazły większego zastosowania w leczeniu nowotworów gruczołu sutkowego. Krótkotrwałą poprawę można uzyskać u kotów, stosując cyklofosfamid z doksorubicyną, jednak leki te mogą powodować objawy uboczne w postaci anoreksji i supresji szpiku kostnego. Również skuteczność terapii anty-estrogenowa (tamoksifen) nie została klinicznie potwierdzona.

Rokowanie:

  • Śmiertelność przy potwierdzonym złośliwym nowotworze gruczołu sutkowego i braku przerzutów nie przekracza 30% przypadków. Większość z tych psów umiera w ciągu pierwszego roku po operacji.
  • Śmiertelność przy występowaniu przerzutów sięga 80%.
  • Lepsze rokowanie jest u psów i kotów, u których usunięto guzki o średnicy nie przekraczającej 2-3 cm.
  • U starszych zwierząt rokowanie jest gorsze niż u młodszych.

Zapobieganie: Sterylizacja młodych suk (najpóźniej przed drugą cieczką) prawie w 100% zapobiega nowotworom gruczołu sutkowego!

Maja Ingarden
http://therios.strefa.pl

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie