Chłoniak u psów

Chłoniak lub chłoniakomięsak jest chorobą nowotworową układu limfoidalnego, która pierwotnie atakuje węzły chłonne i/lub narządy wewnętrzne, takie jak wątroba i śledziona.

Występowanie: Choroba może wystąpić zarówno u psów jak i u kotów.

Psy - pojawia się u zwierząt w średnim wieku i starszych. Może dotyczyć psów wielorasowych, jak i rasowych, szczególnie golden retrieverów, owczarków niemieckich, bokserów, pudli, bassetów, bernardynów i dobermanów.

Koty - u kotów nie stwierdzono skłonności rasowych. U kotów zakażonych wirusem białaczki kociej(serologicznie "dodatnich") chłoniak pojawia się w wieku 3-5 lat, natomiast u zwierząt wolnych od białaczki (serologicznie "ujemnych") - w wieku 7-10 lat.

Przyczyny:

• wirusowa - chłoniak białaczko-pochodny - występuje u kotów zakażonych wirusem białaczki

• genetyczna

• karcinogeny - pewne czynniki chemiczne, fizyczne i wirusowe mogą wpływać na wystąpienie chłoniaka

Klasyfikacja:

W zależności od umiejscowienia:

1. postać rozsiana (wieloogniskowa). Najczęściej spotykana forma u psów. Uogólnione powiększenie węzłów chłonnych. Pozostałe objawy są niespecyficzne - brak apetytu, spadek masy ciała, zwiększone pragnienie i oddawanie moczu, apatia. Często stwierdza się powiększenie wątroby i śledziony.

2. postać pokarmowa. Objawy - wymioty, biegunka, spadek masy ciała, apatia.

3. postać śródpiersiowa. Objawy ze strony układu oddechowego, obrzęki obwodowych części ciała. U 40-50% psów występuje jednocześnie hiperkalcemia (nadmiar wapnia we krwi). Inne możliwe objawy to zwiększone pragnienie i oddawanie moczu, brak apetytu, osłabienie.

4. postać skórna. Pojedyncze lub liczne zmiany skórne, mogą przypominać inne choroby skóry - np. łojotok, pęcherzycę lub ropne zapalenie skóry. Początkowo wyglądają jak swędzące wypryski, stopniowo zaczynają przybierać formę guzów. U 50% zwierząt występuje świąd.

5 .postać zewnątrzwęzłowa. Może dotyczyć oczu, centralnego układu nerwowego, kości, serca, nerek, pęcherza moczowego, jamy nosowej.

Klasyfikacja według WHO (Światowa Organizacja Zdrowia)
Stopień I - Zmiany dotyczą pojedynczego węzła chłonnego lub tkanki limfoidalnej jednego narządu.
Stopień II - Zmiany dotyczą wielu węzłów chłonnych w jednej okolicy
Stopień III - Uogólnione zajęcie węzłów chłonnych
Stopień IV - Zajęcie wątroby i/lub śledziony
Stopień V - Widoczne zmiany we krwi, zaatakowanie szpiku kostnego i/lub innych narządów wewnętrznych

Rozpoznanie: Rozpoznanie chłoniaka opiera się na dokładnym wywiadzie i badaniu klinicznym oraz badaniach dodatkowych, takich jak badanie krwi, badanie histopatologiczne węzła chłonnego, badanie szpiku kostnego oraz badania obrazowe (rtg, usg).

badanie kliniczne - ze szczególnym uwzględnieniem węzłów chłonnych, błon śluzowych i oczu

badanie krwi - morfologia - we krwi widoczne są często niedojrzałe limfocyty i metarubricyty, możliwe są niedobory płytek krwi, erytrocytów i granulocytów kwasochłonnych

badanie krwi - biochemia - u psów z chłoniakiem bardzo często wzrasta poziom wapnia we krwi (zwłaszcza przy postaci śródpiersiowej). Pozostałe parametry wskazują na zaatakowane narządy.

badanie serologiczne - u kotów - w kierunku białaczki kociej i zespołu niedoboru odporności

badanie szpiku kostnego - nacieki nowotworowo zmienionych limfocytów

RTG i USG - są pomocne w ustaleniu stadium chłoniaka i wskazują na zaatakowane narządy

badanie histopatologiczne!!!!! - daje ostateczne potwierdzenie rozpoznania. W Klinice Weterynaryjnej THERIOS do badania pobierany jest cały węzeł chłonny.

Leczenie: Chłoniak jest nowotworem podatnym na chemioterapię.
Leczenie ma na celu poprawę komfortu zwierzęcia oraz uzyskanie jak najdłuższego czasu remisji (wycofania się objawów) i wydłużenia życia. Nieleczone psy i koty z chłoniako-mięsakiem przeżywaja średnio 4-6 tygodni, podczas gdy u 75-90% leczonych psów i kotów objawy prawie całkowicie się wycofują i zwierzęta żyją w dobrym stanie nawet 6-12 miesięcy.

Chłoniak jest nieuleczalny, jednak leczenie prowadzi często do całkowitego wycofania się objawów i przedłużenia życia pacjenta o wiele miesięcy.

Znanych jest wiele schematów leczenia chłoniaków, różnią się one składem podawanych leków oraz częstotliwością i drogą podawania. O doborze odpowiedniego schematu decyduje kilka czynników:
1. Koszty leczenia - chemioterapia łącznie z dodatkowymi czynnościami jej towarzyszącymi (katetery dożylne, kontrolne badania krwi itp.) jest kosztowna. A im nowocześniejsze schematy leczenia, prowadzące do dłuższej remisji, tym koszty leków są większe.
2. Czas - bardziej rozbudowane schematy leczenia wymagają od opiekuna zwierzęcia większego nakładu czasu.
3. Objawy uboczne - już pierwsze badania mogą wykluczyć stosowanie jednych leków, a wskazywać na inne. Leki stosowane w terapii nowotworów mogą działać toksycznie na niektóre narządy, jednak korzyści z ich stosowania przewyższają znacznie ryzyko. Często złożone programy lecznicze niosą większe ryzyko działań ubocznych, ale też dają dłuższą remisję.
4. Doświadczenie lekarza prowadzącego - podawanie dożylne leków cytostatycznych wymaga dużej wprawy (duża toksyczność nawet po kontakcie miejscowym!), ważne jest doświadczenie lekarza w prowadzeniu pacjentów z chłoniakiem

Maja Ingarden
http://therios.strefa.pl