Antykoncepcja: czyli jak bezpiecznie ograniczać płodność naszych psów

U psów i kotów antykoncepcja jest ważnym czynnikiem kontroli urodzeń, co jest szczególnie ważne dla właścicieli, którzy nie planują zwiększenia liczby domowników, co często wiąże się też z brakiem warunków. W Klinice Weterynaryjnej THERIOS dostępne są wszelkie dopuszczone metody, niemniej bardzo dokładnie staramy się nakreślić wszystkie wady i zalety poszczególnych metod.
Dlaczego zalecamy kastrację u suk?

Kastracja polega na chirurgicznym usunięciu narządów płciowych, tj. macicy wraz z jajnikami. Zabieg ten jest najbardziej skutecznym postępowaniem antykoncepcyjnym, ponieważ polega na usunięciu narządów odpowiedzialnych za zajście w ciążę. Przy okazji unika się ewentualnych chorób macicy czy jajników. Jest to również zabieg, który wykonany najpóźniej po pierwszej cieczce zapobiega nowotworom gruczołów sutkowych. Efektem ubocznym kastracji u dużych ras może być nietrzymanie moczu, które jako typowe powikłanie zabiegu występuje bardzo rzadko.

Wczesna sterylizacja suk (przed pierwszą cieczką lub pomiędzy pierwszą i drugą cieczką) zapobiega powstawaniu nowotworów gruczołu sutkowego u suk!



Fot. - Nowotwór gruczołu sutkowego.


Kiedy można wykastrować sukę?

Zabieg można wykonać prawie w każdym wieku. Jak wspomnieliśmy wcześniej, najlepiej przed lub po pierwszej cieczce. Na podstawie doniesień światowych i własnych obserwacji, zalecamy wykonanie zabiegu powyżej 4-5 miesiąca życia i nie później niż przed drugą cieczką. Późniejsza sterylizacja nie ma już działania profilaktycznego przeciwko nowotworom gruczołu sutkowego.

Ważny jest jeszcze moment, w którym wykonujemy zabieg. Najlepszym momentem jest okres spokoju płciowego, czyli 1 miesiąc przed cieczką lub 3 miesiące po jej zakończeniu. Chodzi o to, aby zabieg nie spowodował wyrzutu prolaktyny i nie wywołał laktacji. W takiej sytuacji mimo sterylizacji, u suki może pojawiać się laktomania. U suk występuje jeszcze jeden "bezpieczny" moment sterylizacji. Otóż do 14 dnia po zakończeniu cieczki, progesteron jest prolaktynoniezależny i w związku z tym 10-14 dnia po zakończeniu cieczki można wykonać sterylizację bez żadnych negatywnych dla zdrowia suki konsekwencji, nawet, jeżeli w czasie cieczki doszło do kontaktu z psem.



Czy kastrować psy samce?

Psy pozbawione gonad, w większości przypadków nie wykazują popędu płciowego, nie mają problemów z rozrostem prostaty oraz nie chorują na nowotwory jąder. Wadą kastracji psów jest tendencja do tycia i u nich trzeba uważać z dietą.



Fot. - Kastracja u 14-letniego psa z nowotworem jądra.



Czy warto stosować antykoncepcję hormonalną u suk?

To zależy z jakiego punktu widzenia. Z punktu widzenia właściciela, który chwilowo nie chce zabiegu chirurgicznego i jest świadomy możliwych skutków ubocznych antykoncepcji hormonalnej (ropomacicze, nowotwory gruczołu sutkowego, czy przełamanie blokady i ciąża), może to być wygodna alternatywa kastracji chirurgicznej. Jednak warunkiem względnego bezpieczeństwa jest stosowanie leków nowej generacji i restrykcyjne przestrzeganie terminów wyznaczonych przez lekarza weterynarii.



Fot. - Ropomacicze u 5-letniej suki powstałe na skutek nierozsądnie stosowanej antykoncepcji hormonalnej.

* Jakie hormony są w naszym kraju dopuszczone do stosowania: Proligestone (Covinan, Delvosterone) jest progestagenem o najmniejszym zagrożeniu działań ubocznych. Dopuszczony jest do stosowania u suk i kotek. Bezpieczeństwo zależy od momentu podania. Najbezpieczniej podawać lek w okresie spokoju płciowego (anoestrus), czyli 2,5 - 3 miesiące po cieczce lub 1 miesiąc przed cieczką, potem powtarza się go po 3 i 4 miesiącach, a następnie stosuje się go co 5 miesięcy. Jeżeli suka zaczęła już pierwsze objawy cieczki, można jeszcze spróbować wprowadzić program restrykcyjny.
* Octan medroksyprogesteronu (Depo-Promone, Promon-Vet i inne). Ze względu na duże ryzyko powikłań w KW Therios nie jest stosowany w formie iniekcyjnej (długo działającej). Postać doustną (tabletki) można stosować u kotek. Zalecamy podawanie leku 1 raz w tygodniu. Przy rozpoczęciu podawania w trakcie rui, podawać przez kilka dni codziennie.
* Megestrol (Pill-kan) ze względu na dużą liczbę powikłań nie jest zalecany przez KW Therios.

 

lek. wet. Maja Ingarden
http://therios.strefa.pl/

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie