Dlaczego psy nie przepadają za kąpielami?

Od zapachu do emocji

Pies jest zwierzęciem makrosmatycznym, to znaczy, że węch ma dla niego kluczowe znaczenie. Jest najważniejszym zmysłem. W przeciwieństwie do człowieka, który jest mikrosmatyczny, a jego kluczowym zmysłem jest wzrok. Dla porównania: u ludzi na 5-7 cm2 nabłonka węchowego znajduje się ok 5 milionów receptorów węchowych, u psa domowego (w zależności od rasy) od 70 do 230 mln komórek, a u kota domowego 60-65 mln. Sama opuszka węchowa u psów zajmuje nawet do 40 razy większą powierzchnię niż u ludzi.                                          

Psi nos jest wyjątkowo wyspecjalizowany w węszeniu:  ma dwie różne ścieżki naprowadzania powietrza: jedna do oddychania, druga do węszenia co oznacza, że psy są w stanie przechowywać zapach w nosie nawet podczas oddychania. U psów zaobserwowano także lateralizację nozdrzy. Oznacza to, że :

• zapach pożywienia i inne zapachy przyjemne(afiliacyjne) wdychane są lewą stroną
• zapachy związane z zagrożeniem (agonistyczne) oraz nowe, nieznane substancje- prawą stroną

Sam proces węszenia jest dla psa przyjemny, a zapachy są ściśle związane z systemem emocjonalnym - na spacerach pies węszy to, co go interesuje. Zazwyczaj zapachy, które odpowiadają naszym psom, niekoniecznie odpowiadają nam opiekunom. Psy lubują się głównie w zapachach potencjalnej ofiary lub tych przypominających je (np.: odchody zwierzyny łownej, odchody kotów i lisów, padlina, mocz lisów). Często zaobserwować możemy charakterystyczne tarzanie się w tego typu substancjach, poczynając od głowy, poprzez szyję, aż przewracając się na plecy. Takie sentencje psy powtarzają wielokrotnie. Im bardziej atrakcyjny zapach- tym intensywniej rytuał jest powtarzany (jest to pewne zachowanie atawistyczne, zautomatyzowane, kiedy to przodkowie przed polowaniem tarzali się w odchodach ofiary w celu maskowania własnego zapachu oraz w odchodach innych osobników ze stada- na znak jedności). Zapachy wybierane przez psy znacznie odbiegają od ludzkich upodobań. Jednakże zawsze można znaleźć złoty środek.  

Pamiętając o tym, że pies ma znacznie wrażliwszy węch od człowieka, a także wykorzystuje go w znacznej mierze w codziennej komunikacji i poznawaniu świata, warto zwrócić szczególną uwagę na kosmetyki myjące dla psa, gdyż to, jakie zapachy wykorzystujemy podczas pielęgnacji ma bardzo ważne znaczenie dla jego dobrostanu.

Dlaczego pies nie przepada za kąpielą?

Głównie dlatego, że nie lubi zapachu większości szamponów. Ostre, gryzące zapachy  męczą jego nos i pogarszają samopoczucie. Zapachy takie jak mięta pieprzowa, rozmaryn, cytrusy działają na psa odstraszająco, a więc cytrusowe kąpiele są tym bardziej nieprzyjemne. Często po takiej ostrej kąpieli, pies chętniej tarza się w odchodach i innych odrażających (w mniemaniu człowieka) substancjach.

Zapachy najskuteczniej redukujące stres u psa

Warto sięgnąć po kosmetyki bezzapachowe lub o zapachu lawendy czy rumianku, gdyż w badaniach udowodniono działanie uspokajające aromatu lawendy na psy. Okazało się, że dzięki rozpylonemu aromatowi lawendy, psy spędzały znacznie więcej czasu na odpoczynku i siedzeniu podczas podróży, zaś badania przeprowadzone na psach w schronisku wykazały, że stawały się one spokojniejsze. Tak więc lawendową aromaterapię można z powodzeniem stosować również podczas kąpieli, dzięki czemu nasz pupil będzie dobrze kojarzył kąpielowy rytuał. Nawet kochające wodę i pływanie psy potrafią się zrazić do kąpieli, właśnie przez używanie przez właścicieli mocno perfumowanych szamponów.

Co zrobić by kąpiel była jeszcze przyjemniejsza?

W celu zwiększenia komfortu psa podczas kąpieli warto przestrzegać kilku podstawowych zasad:

• Stosować matę antypoślizgową (lub ręcznik) na dnie wanny- pies będzie się czuł bardziej stabilnie (bezpieczniej dla stawów!)
• Zadbać o odpowiednią temperaturę wody! Ok 37-39°C
• Moczyć psa w kierunku od tyłu ciała do przodu oraz od stóp w górę
• Nie moczyć głowy!
• Używać szamponów bezzapachowych lub LAWENDOWYCH! (np. Szamponów marki dr Seidel http://www.drseidel.pl/pielegnacja)
• Pamiętać o nagrodzie aby pies kojarzył wannę z przyjemnym bodźcem, np. smakołykami
• Nie denerwować się! Pies zawsze wywęszy nasze emocje, nawet jeżeli będziemy udawać spokój.

Autor opracowania:

Mgr inż. Agata Kokocińska-Kusiak
Etolog, zoopsycholog, trener zwierząt